احمد شیخ احمدی - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه کردستان
سیروس مومیوند - کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشگاه کردستان
سهراب علیزاده - کارشناس ارشد مهندسی معماری

امروزه با توجه به گسترش و توسعه شهر و شهرنشینی، نیاز به امنیت در ابعاد گوناگون بیش از پیش و متفاوت با گذشته احساس میگردد. در این میان امنیت روانی به عدوان یکی از شقوق اصلی و تعیین کننده مفهوم امنیت در فضاهای شهری به شمار می آید و خود از مولفه های بسیاری متاثر میگردد. یکی از این متغیرها که بررسی تاثیر آن بر حس امنیت فضا، موضوع مقااه حاضر را تشکیل میدهد، مولفه های نحو فضا محیط های شهری است. از مهمترین عوامل تاثیرگذار در بروز ناهنجاری های اجتماعی، ویژگی های مکانی و تسهلات محیطی مانند الگوی کاربری اراضی، فرم، شکل، نحوه توزیع فعالیت ها، عناصر و اجزای ترکیب دهنده شهر است. کیفیت کارکردی فضاهای تجمعی در طراحی محیطی و شهری دارای جایگاه ویژه ای میباشد و در راستای ارتقای عملکرد مطلوب این دست از فضاهای شهری، لحاظ نمودن مولفه های امنیتی، اهمیتی خاص دارد. این مولفه ها شامل شاخص های عینی و ذهنی میشوند که عدم تعبیه آنها در فضاهایی با تعداد کاربران نامحدود، عملکرد کلی فضا را نیز تحت الشعاع قرار میدهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه مولفه های نحو فضا بر میزان امنیت فضای شهری با استفاده از تکنیک چیدمان فضایی می باشد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش که ارزیابی موثر در ارتقای امنیت در میدان شهری میباشد، به منظور سنجش تاثیر ابعاد عینی محیط بر شکل گیری نقاط امن و غیر امن، از مولفه های نحوفضا بهره گرفته شد که در این خصوص از نرم افزار Depthmap به منظور تحلیل اطلاعات این بخش استفاده شد. بر اساس یافته های حاصل از نرم افزار Depthmap میزان امنیت بر اساس متغیرهای سنجیده شده در بافت، در معابر حاشیه ی محدوده؛ یعنی خیابان های امام، شهید منتظری، شهید باکری و بعثت بیشتر بوده و میزان امنیت در معابر درونی بافت نسبت به معابر پیرامون، کمتر میباشد.

امنیت، ویژگی های محیط، نحو فضا، چیدمان فضا