مهسا پیراحمدی - دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حمید ماجدی - استاد گروه شهرسازی و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
زهرا سادات سعیده زرآبادی - دانشیار گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

امروزه با رشد روز افزون شهرنشینی، مشکلات گوناگون بیش از هر زمان دیگری دامن­گیر شهرها شده است. یکی از این موارد که هم علت و هم معلول بسیاری از معضلات شهری است، وجود بافت کهن در دل شهرهای امروزین است. بافت تاریخی شهرها، بخش جدا شده از دیگر بخشهای یک شهر محسوب نمی­شود و در چارچوب برنامه راهبردی توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمام شهر نقش ویژه­ای دارند. این بافت­ها و بناهای با ارزش تاریخی میراث گرانبهایی هستند که حفاظت از آنها نه تنها به ارزش های تاریخی و تمدن بشریت بلکه به غرور ملی، فرهنگ و افتخارات هر کشور هویت می بخشد. آنچه در حال حاضر حائز اهمیت است، حفاظت و بازگرداندن روح دوباره­ی زندگی(باززنده­سازی) و استفاده حداکثری از توان­های بالقوه این مناطق است. در رابطه با باززنده­سازی این گونه فضاها مسئله هویت و ارزش­های فرهنگی هنری موجود در محله­ها می­بایست مورد توجه قرارگیرد. بدین منظور بافت تاریخی منطقه­ی ۱۲تهران، بخش فراموش شده­ی عودلاجان، محله­ی امام­­زاده­­یحیی انتخاب شده است. هدف از این مقاله تبیین نقش ارزش­های فرهنگی هنری در نمای ساختمان­های نوساز و تاریخی با تاکید بر باززنده­سازی هویت می­باشد و به­عنوان نمونه محله­ی امام­زاده­یحیی انتخاب شده­است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. نتایج به­دست آمده از تحلیل ارزشهای پنج مورد از خانه­های تاریخی آن محله و تطبیق با نمای خانه­های نوساز آن راسته و پرسشگری از ساکنین، این است که ارزش­ها می­تواند به عنوان الگویی در حفظ هویت یک محله به­کار رود و باعث ارتقای کیفیت زندگی ساکنین بافت تاریخی نیز شود. از سویی با تشویق مالکین محلی به باززنده­سازی برای ایجاد هویت بصری پرداخت با این رویکرد که تکرار گذشته، هویت عینی ایجاد نمی­کند. ایده گرفتن از آن با کمک از دنیای مدرن و تلفیق آن با دنیای سنتی، مهم می­باشد.

باززنده سازی, ارزش های فرهنگی-هنری, حفظ هویت, محله ی امام زاده یحیی تهران