رسول سجاد - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علم و فرهنگ
محسن عسگری - دانشجوی فوق لیسانس مهندسی مالی، دانشگاه علم و فرهنگ

در سال های اخیر علاقه فزاینده ای به مطالعه ویژگی های غیرخطی در سری های زمانی مالی و اقتصادی در سطح کلان، شکل گرفته است که دلیل آن را می توان در امکان بروز نتایج و تحلیل های گمراه کننده با درنظر نگرفتن رفتار غیرخطی در محاسبات، و همچنین بررسی روندهای زمانی، تاثیرگذاری شوک های ساختاری و تغییر ویژگی های رفتاری این سری ها در طول زمان، جستجو کرد. استفاده از آزمون های رایج اقتصادسنجی بر این موضوع دلالت دارد که این سری های زمانی اغلب حاوی ریشه واحد بوده و به سبب آن نامانایی I(۱) دارند. در این مقاله با استفاده از معیارهای NSE، RNE و CD به بررسی الگوریتم MCMC پرداخته و با تحلیل حساسیت بر روی مقادیر پارامترهای پیشین، میزان حساسیت نتایج به تغییر مقادیر پارامترها بررسی شده است. همچنین با بررسی ویژگی های ساختاری توزیع ها و پارامترهای پسین، عدم وجود خودهمبستگی معنادار، متناسب با طول وقفه ها، و برازش داده های پسین حاصل با توزیع های مورد انتظار بررسی شده است. با اجرای ۴۸ حالت مختلف از مدل GSTUR، مشاهده شد که افزایش  تاثیر کمی در بهبود مدل دارد. همچنین در کلیه حالت ها، مدل های بدون روند و ثابت رگرسیونی نسبت به مدل RW، ارجعیتی نداشته و با مقایسه از طریق فاکتور بیز، از مدل RW حمایت می شود. اما در کلیه سه نوع دیگر از مدل های کلاس GSTUR، مدل های GSTUR نسبت به مدل RW ارجعیت دارند. همچنین نتایج این بررسی حاکی از وجود شواهدی مبنی بر غیرخطی بودن سری زمانی شاخص کل بوده و این سری زمانی با احتمال ۹۹% دارای روند مانا است.

مدل تعمیم یافته ریشه واحد تصادفی (GSTUR), تحلیل بیزین, MCMC, مانایی, الگوریتم های نمونه گیریGibbs و M-H, فاکتور بیز, شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران