مهدی پورطاهری
عبدارضا رکن الدین افتخاری
محسن عباسی

با استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، طرح هادی روستایی در راستای بهبود وضعیت اجتماعی- اقتصادی و به ویژه کالبدی سکونتگاه های روستایی به اجرا گذاشته شد. اکنون پس از گذشت بیش از بیست سال از تهیه و اجرای طرح های هادی روستایی و اندوختن تجربه های ارزنده در زمینه تغییر کالبدی- فضایی، لازم است بدانیم که این اقدامات چه نتایج و پیامدهایی را به همراه داشته است. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد طرح های کالبدی در توسعه سکونتگاه های روستایی با تاکید بر ارزیابی اجرای طرح های هادی روستایی در دو روستای نبوت و خوران از توابع شهرستان ایوانغرب استان ایلام است. جامعه ی نمونه شامل ۲۹۰ نفر از اهالی و ساکنان روستاهای موردمطالعه بوده که برای تعیین حجم نمونه آن از جدول نمونه گیری کرجسی و مرگان استفاده شده است. برای ارزیابی عملکرد اجرای طرح های هادی در توسعه کالبدی روستاهای موردبررسی از دو روش آماری مقایسه میانگین ها و آزمون ناپارامتریک ویلکاکسون مبتنی بر نگرش سنجی از جامعه ی نمونه در دو دوره قبل و بعد از اجرای طرح استفاده شده است. برای ارزیابی عملکرد طرح ها از تکنیک پرسشنامه با سطح پایاییقابل قبول ۷۷/۰ از ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شده است. نتایج تحلیل داده ها نشان می دهد، اجرای طرح هادی روستایی در دو روستا در رسیدن به اهداف کالبدی مانند بهبود کیفیت معابر و جدول ها، کانال های کشاورزی، بهبود وضعیت مسکن و ساخت وسازها، موفق بوده ولی با توجه به نتایج آزمون ویلکاکسون، طرح هادی روستایی نتوانسته است تغییر مثبتی در بهبود وضعیت خدمات روستایی نسبت به دوره قبل ایجاد کند.

: ارزیابی, طرح هادی, توسعه کالبدی, توسعه روستایی, دهستان نبوت