مازیار حیدری - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
جلال هناره خلیانی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران
مهدی پورهاشمی - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محسن مصطفی - استادیار، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

جنگل های زاگرس در زمره جنگل های حفاظتی کشور قرار دارد و دارای کارکردهای محیط زیستی فراوانی است. سطح این جنگل ها در دهه های گذشته سیر نزولی داشته و نرخ تخریب بالایی در این ناحیه رویشی وجود دارد. از طرفی اقلیم ناحیه رویشی نیمه خشک است و ضرورت دارد بارندگی های دریافتی بیشتر ذخیره گردد. برای احیاء و توسعه جنگل در این ناحیه رویشی، ضرورت دارد فعالیتهای آبخیزداری با توسعه جنگل تلفیق شوند. استفاده از سامانه های سطوح آبگیر مانند سازه های هلالی گوشه دار، کمانی کشیده و خشکه چین سبب افزایش ذخیره نزولات می شود. براساس مرور پژوهش های انجام شده، اجرای پروژه های آبخیزداری سبب استقرار موفقتر جنگل کاری ها و همچنین احیا و توسعه جنگل و پوشش گیاهی در محل شده است. همچنین طبق یافته های بدست آمده در طرح های جنگل کاری اقتصادی و مشارکتی، استفاده از گونه های بومی مثمر (در کنار گونه های بومی غیر مثمر) سبب افزایش مشارکت جوامع محلی در توسعه جنگل و حفاظت و نگهداری جنگل کاری شده است. لذا توصیه می گردد برنامه ریزی احیا و توسعه جنگل در مناطق نیمه خشک و نیمه مرطوب، براساس پارامترهای بارندگی انجام شده و استفاده از تکنیک حفر چاله های عمیق (با عمق یک متر)، و بذر کاری با گونه های پیشاهنگ (مانند بادام، سنجد و غیره) در پشته چاله ها، در جهت افزایش ضریب استقرار جنگل کاری انجام گردد.

توسعه جنگل، سامانه های سطوح آبگیر، ذخیره باران، سازه های هلالی، اقلیم