نجمه رشوند - کارشناسی ارشد مدیریت امور فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی

برنامه ریزی فرهنگی از مهمترین وجوه برنامه ریزی شهری است که تاثیر مستقیمی بر شاخص رفاه شهری دارد و مسیر دستیابی شهر به توسعه متوازن را آسان می کند. برنامه ای جامع و چند بعدی است، لذا مدیری در این زمینه موفق است که بتواند هماهنگی میان ابعاد مختلف شهر را برقرار کند و تمامی مولفه های دخیل در فرآیندها و روندهای شهری را به دقت مدنظر قرار دهد. اقتصاد، محیط زیست، فرهنگ، همینطور اجتماع شهری همگی در رابطه ای تنگاتنگ با یکدیگر است؛ از هم تاثیر می پذیرد و بر یکدیگر اثر می گذارد. فرهنگ یکی از شاخصه های مهم و بسیار تعیین کننده بر نظام برنامه ریزی شهری است که به طور مستقیم و غیر مستقیم تمامی ابعاد شهر را تحت تاثیر خود قرار می دهد. برنامه ریزی شهری در قرن بیستم در حالی پایان یافت که نه تنها این برنامه ریزی مثبت ارزیابی نمی گردد، بلکه عملکرد آن نشان دهنده بسیاری از مشکلات مهم و مخرب برای ساکنین شهرها و عدم تعادل میان نظام های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. برای جلوگیری از آثار مخرب توسعه شهری، موضوع توسعه پایدار شهری مطرح و برای تحقق آن شاخص هایی نیز در نظر گرفته شد. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی چالش های برنامه ریزی فرهنگی – اجتماعی با روش توصیفی-می باشد. نتیجه پژوهش نشان می دهد مدیران، برنامه ریزان و سیاست گذاران باید اجازه دهند تا ذهنیت ها و پنداشت هایشان از طریق ارتباط با زیرساخت های نرم که فرهنگ محلی را شکل می دهد شکل و تغییر پیدا کند. برای نمونه مناطق حاشیه نشین دارای ویژگی های خاصی از قبیل فضای کالبدی نامتجانس و نامنظم، بافت مسکونی آشفته، جمعیت متراکم، کمبود امکانات خدماتی، نرخ بیکاری بالا، مشاغل کاذب، فقر و توسعه نیافتگی و پایین بودن سطح شاخص های اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی، احساس محرومیت و تبعیض شدید و ... هستند. این ویژگی ها و شاخص های منفی، مناطق حاشیه را مستعد انواع چالش ها و معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می کند.

چالش ها، مسایل توسعه شهری، ایران، چالش فرهنگی، چالش اقتصادی، چالش دوگانگی