نفیسه بهرامی - گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
یونس علی علی جو - گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه، ارومیه
رسول پیرمحمدی - گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
بهزاد اسدنژاد - تغذیه نشخوارکنندگان دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

این آزمایش به­منظور بررسی اثرات افزودن اسانس زنیان بر گوارش­پذیری مواد مغذی و برخی فراسنجه های خونی و شکمبه­ای، تولید شیر و ترکیبات شیر در بزهای مهابادی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل جیره ی شاهد (جیره ی پایه ­ بدون اسانس زنیان)، جیره ی پایه +۳۰۰ میلی گرم/ کیلوگرم ماده خشک اسانس زنیان و جیره ی پایه +۶۰۰ میلی گرم/کیلوگرم ماده خشک اسانس زنیان بود. آزمایش بر اساس طرح مربع لاتین تکرارشده ۳×۳ و به صورت چرخشی با ۳ تیمار و ۳ دوره آزمایشی بر روی ۶ راس بز اجرا گردید. افزودن اسانس زنیان، تاثیری بر مصرف ماده خشک، قابلیت هضم، فرآسنجه­های شکمبه­ای (اسید استیک، اسید پروپیونیک+ ایزوبوتیریک، اسید والریک، اسید ایزووالریک، اسید بوتیریک، پروتزآ و pH) و فرآسنجه­های خونی (گلوکوز و پروتئین کل) نداشت (۰۵/۰>p) ولی در مقابل کل اسیدهای چرب، میزان کلسترول، تری گلیسرید و  LDL در برابر تیمار شاهد کاهش یافته و HDL، کراتینین و اوره ی خون نیز افزایش نشان داد (۰۵/۰>p). به­طور کلی نتایج حاصل از  این پژوهش نشان داد که افزودن اسانس زنیان به جیره­ی بزهای شیرده مهابادی، تاثیر معنی­داری بر عملکرد، تولید و ترکیب شیر نداشت. ولی باعث کاهش غلظت سرمی کلسترول، تری گلیسرید و  LDLشد هرچند نیازمند تحقیقات بیشتر در این زمینه می­باشد

اسانس زنیان, بز مهابادی, قابلیت هضم, مصرف ماده خشک