صیاد سیف زاده - گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
جمال سیف دواتی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
حسین عبدی بنمار - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عبدالفتاح زیدان محمد سالم - دانشگاه مستقل ایالت مکزیکو تولوکا ، اودو دو مکزیکو ، مکزیک،
رضا سیدشریفی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

ویتامین ث یک ویتامین محلول در آب است که خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و می تواند رادیکال های آزاد تولید شده در سلول ها را از بین ببرد. با توجه به اینکه گوساله ها تا سن ۴ هفتگی نمی توانند ویتامین ث را تولید کنند و به غلظت کم ویتامین در شیر وابسته هستند، بنابراین آزمایشی با هدف بررسی اثرات مکمل - ویتامین ث بر عملکرد رشد و فعالیت آنتی اکسیدانی گوساله های شیرخوار هلشتاین طراحی و انجام شد. به این منظور تعداد ۴۰ راس گوساله با میانگین سن ۱ الی ۱۰ روز و وزن ۱±۳۶ کیلو گرم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۲ تیمار و ۲۰ تکرار انتخاب شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱) جیره پایه بدون افزودنی، ۲) جیره پایه به همراه ۶۰۰ میلی گرم ویتامین ث در روز بودند. نتایج نشان داد که استفاده از ۶۰۰ میلی گرم ویتامین ث در جیره گوساله های شیرخوار تاثیر معنی­داری بر مصرف ماده خشک در ماه دوم و کل دوره پرورشی داشت اما در ماه اول این اثر معنی­دار مشاهده نشد. نتایج نشان داد مکمل کردن جیره با ویتامین ث سبب بهبود افزایش وزن روزانه در کل دوره پرورش شد. استفاده از ویتامین ث در جیره گوساله های شیرخوار تاثیری بر غلظت گلوکز، کلسترول، تری­گلیسرید، آلبومین و پروتئین کل سرم خون در زمان های ۲، ۷، ۲۱ و ۴۵ روز بعد از تولد نداشت. نتایج نشان داد که افزودن ویتامین ث تاثیر معنی داری بر غلظت سوپراکسید دسموتاز سرم خون به جز ۲۱ روز بعد از تولد و غلظت گلوتاتیون پراکسیداز سرم خون به غیر از  ۴۵ روز بعد از تولد نسبت به گروه شاهد نداشت. هم­چنین غلظت ویتامین ث سرم با استفاده از ۶۰۰ میلی گرم ویتامین ث در جیره گوساله های شیرخوار در زمان ۴۵ روز بعد از تولد افزایش معنی­داری نسبت به گروه شاهد داشت. در مجموع استفاده از ویتامین ث سبب بهبود افزایش وزن روزانه، ماده خشک مصرفی، غلظت ویتامین ث سرم خون و غلظت گلوتاتیون پراکسیداز سرم خون گوساله های شیرخوار گردید.

فعالیت آنتی اکسیدانی, فراسنجه خونی, گوساله شیرخوار, ویتامین ث