آرزو پورمحمود حاجیلاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مرتع، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
مرتضی مفیدی چلان - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه
اسماعیل شیدای کرکج

ارزیابی مولفه های پایداری زیست محیطی ، به عنوان یکی از مهم ترین ابزارها در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها امری اجتناب ناپذیر است . بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل مولفه های پایداری زیست محیطی در مراتع ییلاقی چایپاره انجام شد. برای برآورد شاخص ها تعداد ۳۰ پرسشنامه از بهره برداران در قالب پنج سامان عرفی مرتعی تکمیل گردید. از آزمون تجزیه واریانس و مقایسه میانیگن دانکن برای مقایسه مولفه های پایداری زیست محیطی استفاده شد. نتایج نشان می دهد مولفه های زیست محیطی باهم اختلاف معنی دار دارند و مولفه ویژگی های خاک با میانگین ۷۷/۰ بالاترین میانگین را در بین مولفه های زیست محیطی دارد. کمترین میزان مرتبط با مولفه مدیریت چرا با میانگین ۲۱/۰ می باشد. تحلیل نتایج نشان می دهد مشکلات زیست محیطی درمراتع منطقه بیشتر مدیریتی بوده و وجود دام خارج از ظرفیت مرتع و چرای زودرس باعث پایین بودن میانگین مولفه های مدیریت چرا و مدیریت مرتع شده است . بی توجهی به بعد زیست محیطی ؛ عواقب وخیم تخریب محیط و بهره برداری بی رویه از منابع دارای توان محدود را به دنبال دارد و به نوعی دستیابی به توسعه پایدار را غیرممکن می سازد، بنابراین ارتقای پایداری سامانه ای عرقی مرتعی مستلزم جامع نگری و حرکت در مسیر اقتصاد سبز در بهره برداری از مراتع است .

مولفه های زیست محیطی ، اقتصاد سبز، مدیریت چرا، مدیریت مرتع ، مراتع شهرستان چایپاره.