سمانه فاضلی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و مهندسی صنایع غذایی ، دانشگاه تبریز
سعید داداشی - عضو هیئت علمی گروه علوم ومهندسی صنایع غذایی دانشگاه تبریز
مهدی فرهودی - عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران هسته فناور بهینه سازان صنعت غذا، تهران
علی ابراهیمی پور - هسته فناور بهینه سازان صنعت غذا، تهران

چاپ سه بعدی یک پدیده نوظهور است که در بسیاری از زمینه ها از جمله کشاورزی و علوم غذایی مورد توجه قرار گرفته است . چاپ سه بعدی مواد غذایی به دلیل انعطاف پذیری بالا در طراحی و فرمولاسیون مواد غذایی ، میتواند در ساخت غذاها با طراحی ویژه، تولید در مقیاس کوچک و همچنین غذاهای شخصی سازی شده به کار گرفته شود. علاوه بر این در خصوص ترکیبات غذایی حساس، مانند ویتامین ها که تحت شرایط فرآوری هایی مانند حرارت دهی آسیب پذیر هستند، به کار گیری چاپ سه بعدی راه حلی برای حفظ ارزش غذایی این ترکیبات است . از سوی دیگر جامعه مدرن، چاقی و بیماری های مزمن را به عنوان عمده ترن مشکلات سلامتی شناسایی کرده است ؛ از این رو در عصر غذاهای دیجیتالی ، استراتژی فعلی ، بهبود دستورالعمل های غذاهای رایج و افزایش ارزش غذایی آن ها است . بنابراین میتوان گفت تکنولوژی چاپ سه بعدی غذاها از دو جنبه انعطاف پذیری بالا در طراحی و شخصی سازی فرمولاسیون غذاها مورد توجه است که عمده تمرکز در شخصی سازی غذا برای طیف های خاص مصرف کنندگان منجمله افراد مسن و کودکان است . این مقاله مروری ، پیشرفت های اخیر در چاپ سه بعدی مواد غذایی را با تمرکز بر رویکرد های فعلی خلاصه میکند. ما پیشنهاد می کنیم که طراحی منطقی سازه های مواد غذایی سه بعدی بر سه عامل کلیدی متکی است : (۱) قابلیت چاپ، (۲) کاربرد و (۳) پس پردازش. تاکید ویژه بر این است که چگونه مزایا/محدودیت های تکنیک های چاپ سه بعدی بر ویژگی های استفاده نهایی سازه های غذای چاپ شده تاثیر می گذارد. بنابراین پژوهش های آینده می بایست در جهت بهبود فناوری چاپ سه بعدی صورت گیرد.

چاپگر سه بعدی ، چاپ پذیری ، رئولوژی ، غذای شخصی سازی شده