سمیرا رحیمی آتانی - دکتری تخصصی معماری، مدرس موسسه آموزش عالی رجاء، قزوین، ایران
اسماعیل صالحی - پژوهشگر مقطع کارشناسی ارشد مهندسی معماری، مدرس موسسه آموزش عالی رجاء قزوین، ایران

سرزندگی محیط شهری زمانی محقق می گردد که پویایی در تعاملات اجتماعی با رویکرد شمول گرایی و دربرگیرندگی طیف مختلف افراد جامعه محقق گردد. هدف این پژوهش، بررسی مولفه های طراحی فضاهای پیاده مدار و یافتن معیارهای طراحی بررسی مصداق های معماری شهری شمول گرا متناسب عرصه های پیاده مدار است. این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی به استخراج معیارها و الگوهای رفتاری با نگاه پدیدارشناسانه پرداخته شد. ثبت رفتارها با روش مشاهده و عکسبرداری صورت گرفت و نمایش فضایی رفتارها بر روی نقشه ی منطقه مستند شد که نقشه ی الگوهای رفتاری نام گرفت. در روش کمی توسط پیمایش و معیارهای به دست آمده از تحلیل محتوای متون، به بررسی مصداق تعامل الگوهای رفتاری ها در قسمتی از محور خیابان انقلاب از میدان انقلاب تا چهار راه ولیعصر تهران پرداخته شد. برای دستیابی به تحلیل های توصیفی از شیوه پژوهش زمینه یابی استفاده شده است و سپس یافته ها با توجه به نگاه پدیدارشناسانه بررسی شده اند. نتایج نشان می دهد ایجاد عرصه های پیاده مدار با کاربری های خاص پیرامون که امکان تنوع فعالیت ها را در محیط شهری فراهم سازد، می تواند حضور تمامی گروه های سنی در محیط شهری را افزایش دهد. این اقدامات منجر به افزایش حس تعلق، حضور مردم در سطح محله، شهر و جامعه و افزایش شمول گرایی، ارتقاء تعاملات اجتماعی و کنشگری مدنی می شود. تحلیل های ارائه شده نیز نشان دهنده ی تاثیر رویکرد پیاده مداری در سرزندگی و شادابی جمعی است.

شمول گرایی، پیاده مداری، کنشگری، شهر پایدار، معماری مدنی