لیلی صفایی - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
ابراهیم شریفی عاشورآبادی - بخش تحقیقات گیاهان دارویی و معطر، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
داود امین آزرم - بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

جهت بررسی کمی و کیفی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.) آزمایشی طی سالهای ۱۳۹۸- ۱۳۹۷ در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان اجرا گردید و سه جمعیت کاکوتی جمعآوری شده از رویشگاههای استان اصفهان شامل جمعیتهای ماکوله، سرچشمه گلپایگان و داران بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شدند. صفات اندازهگیری شده شامل: ارتفاع بوته و وزن خشک اندام هوایی، نسبت وزن خشک به تر، وزن هزار دانه، عملکرد اندام هوایی و بذر در هکتار، درصد و عملکرد اسانس و ترکیبات اسانس بود. تجزیه مرکب نتایج دو سال نشان داد که جمعیتهای مورد بررسی از نظر کلیه صفات تفاوت معنیداری داشتند. جمعیت سرچشمهگلپایگان، با متوسط عملکرد خشک اندام هوایی و بذر به ترتیب ۷۰۱۱ و ۱۷۹ کیلوگرم در هکتار بیشترین و جمعیت داران با مقادیر ۶۱۲۰ و ۷۰ کیلوگرم در هکتار کمترین مقدار را به خود اختصاص دادند. بیشترین درصد و عملکرد اسانس نیز در جمعیت سرچشمه گلپایگان مشاهده گردید. سالهای آزمایش تاثیر معنیداری روی عملکرد اندام هوایی و درصد اسانس داشت. برهمکنش جمعیت در سال نشان داد که جمعیت سرچشمه گلپایگان در هر دو سال زراعی از عملکرد بذر و اندام هوایی بالاتری برخوردار بود. آنالیز اسانس حضور ۲۶ ترکیب را در اسانس سه جمعیت مورد بررسی نشان داد و ۱، ۸ سینئول و پولگون به عنوان ترکیبهای غالب اسانس بودند.

بذر, پولگون, عملکرد, خانواده نعناع