بهرام بختیاری - استادیار بخشمهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مهری صفاری - دانشیار بخشزراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

تمامی آبهای شیرین و با کیفیتمطلوبدارای ارزشتولیدی بسیار بالایی بوده، اما بخشقابل توجهی از آب مورد نیاز کشاورزی در ایران جزء آبهای شور محسوب می گردد. وجود آب دریا، سواحل و باتلاقهای شور کشور، امکان تولید محصول را تا میزان قابل ملاحظه ای کاهش داده است. در بهره وری از زمین و آب شور می توان به جایگزینی گیاهان متحمل به شوری اشاره نمود. یکی از گیاهان شورپسند و مناسب اقلیم سرد و مرطوب گیاهی است به نام سالیکورنیا .(Salicornia). این گونه هم اکنون در مناطقی نظیر سواحل اقیانوس اطلس، شمال، شرق و مرکز اروپا، کشورهای حاشیه دریای مدیترانه، عربستان سعودی، نواحی معتدل آفریقا، شمال و جنوب آمریکا و آلمان کشت و جهت آبیاری آن از آب دریا استفاده گردیده است. گیاه فوق مصرف خوراکی داشته و روغن آن با کیفیتی برتر نسبت به سویا قابل استفاده است، بطوریکه در طی ششسال کشت سالیکورنیا در سواحل مکزیک، میزان محصول تولید شده آن 1/7 کیلو گرم بر متر مربع و میزان دانه روغنی بدست آمده از آن 0/2 کیلو گرم بر متر مربع گزارششده است. این گیاه خود شامل 30 تا 40 درصد نمکبوده که در ید گیری اهمیت بسزایی دارد، بگونه ایکه مناسبترین منبع جهت رساندن ید مورد نیاز به بدن استفاده از پودر ید سالیکورنیا می باشد. همچنین از پسماند این گیاه بعنوان علوفه دام استفاده میگردد و کود حاصل از نوعی ماهی دریایی به نام تیلاپیا (Tila pia) در پرورش و رشد این گیاه تأثیر بسزایی دارد. در این بررسی جنبه های مورفولوژیکو آناتومی گونه های مختلف سالیکورنیا مورد ارزیابی قرار گرفته و مناسبترین گونه، با توجه به شرایط موجود پیشنهاد گردیده است. با توجه به اینکه قسمتی از مناطق شمال و شمال غربی کشور ایران دارای سواحل و زمینهای باتلاقی می باشند و همچنین نظر به مجاورت این مناطق به دریا و دسترسی آنها به آبهای حاصل از جزر و مد و نیز ارزانتر بودن پمپاژ آب از سطح دریا نسبت به پمپاژ از چاه، می توان گیاه سالیکورنیا را گونه ای مناسب و اقتصادی جهت بهره بردار یهای مختلف کشاورزی و صنعتی دانست.

آب دریا، ساحل، سالیکورنیا، کشاورزی