حسین افشاری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
علیرضا طلایی - تهران
مهدی محمدی مقدم
بهمن پناهی - سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی

چکیده به منظور بررسی نقش عناصر در عارضه زودخندانی و تاثیر مواد فنولیک و گالیک اسید در کنترل زهرابه آفلاتوکسین، از بین ارقام پسته موجود در ایستگاه تحقیقات پسته رفسنجان، در هنگام برداشت محصول از درختان ۳ رقم پسته که بصورت آزاد گرده افشانی شده بودند، میوه های ۱۵ خوشه از هر رقم به طور تصادفی جمع آوری و ترکیبات فنولیک کل و مقدار اسید گالیک در پوست سبز پسته تعیین شدند. همچنین از درختان هر رقم تعداد زیادی از هر نوع میوه زودخندان، شکاف نامنظم و سالم جمع آوری و پوست سبز آنها برای تعیین عناصر ماکرو ومیکرو مورد آزمایش قرار گرفتند. این آزمایشات بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا و نتایج بدست آمده بر اساس گروهبندی دانکن توسط نرم افزار SAS و Sigma Plot در ۳ تکرار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بیشترین مقدار ازت (۱۵/۲% ) در پوست سبز میوه های سالم و کمترین میزان در پوست سبز میوه های زودخندان و شکاف نامنظم دیده شد (۹۴/۱ و ۹۷/۱ درصد ). بیشترین مقدار منیزیم در پوست سبز میوه های سالم و کمترین مقدار منیزیم در پوست سبز میوه های زودخندان تعیین گردید ( ۱۰/۰ درصد ). بیشترین میزان مواد فنولیک در پوست سبز میوه های رقم اوحدی (mg/۱۰۰g ۱۳۹۸) و کمترین مقدار (mg/۱۰۰g ۱۱۳۱) در پوست سبز میوه های رقم احمد آقایی بدست آمد. نتایج نشان داد که افزایش مقدار مواد فنولیک سبب کاهش یا مهار تولید زهرا به آفلاتوکسین در میوه پسته می گردد. واژه های کلیدی: آفلاتوکسین، پسته، پوست سبز، مواد فنولیک، گالیک اسید