مهدی مقدم - دانشگاه فردوسی مشهد
اکبر تقی زاده - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
علی نوبخت - دانشگاه فردوسی مشهد
احمد احمدی - دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور تعیین ارزش غذایی برگ مو کشمشی و تفاله ی انگور واریته سفید با استفاده از روش های کیسه های نایلونی و آزمون تولید گاز تحقیق حاضر انجام شد. در این پژوهش تعداد دو راس گوسفند نر اخته ی فیستولاگذاری شده ی (۲±۴۵ کیلوگرم) نژاد قزل مورد استفاده قرار گرفتند. مقدار گاز تولیدی در زمان های ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۴، ۳۶، ۴۸ و ۷۲ ساعت و تجزیه پذیری به روش کیسه های نایلونی تا زمان ۹۶ ساعت اندازه گیری گردید. ضرایب تجزیه پذیری بخش محلول پروتئین خام برگ مو و تفاله ی انگور به ترتیب ۳۴/۵ و ۴۸/۶ درصد و برای بخش قابل تخمیر به ترتیب ۸۷/۳۲ و ۹۰/۱۵ درصد بودند. پتانسیل تولید گاز بخش محلول و بخش غیرمحلول (a+b) برگ مو و تفاله انگور به ترتیب ۴۹/۲۸۹ و ۹۳/۲۴۹ میلی لیتر در گرم ماده ی خشک بودند. همچنین نرخ تولید گاز این مواد خوراکی به ترتیب ۰۱/۰ و ۰۲/۰ درصد در ساعت بودند. پروتئین قابل متابولیسم برگ مو و تفاله ی انگور به ترتیب ۶۲/۱۲۶ و ۰۰/۱۵۰ گرم در کیلوگرم ماده ی خشک بود که از لحاظ آماری تفاوت معنی داری داشتند. ضریب همبستگی به دست آمده بین تجزیه پذیری ماده ی خشک و میزان گاز تولیدی برای برگ مو و تفاله ی انگور به ترتیب ۹۷/۰ و ۸۷/۰ بود و این ضریب بین تجزیه پذیری پروتئین خام و میزان گاز تولیدی به ترتیب ۹۹/۰ و ۹۸/۰ بود. بالا بودن همبستگی بین روش های کیسه های نایلونی و تولید گاز نشان دهنده ی صحت استفاده از روش تولید گاز با هزینه ی کمتر در تعیین تجزیه پذیری مواد خوراکی است.

برگ مو, پروتئین قابل متابولیسم, تفاله انگور, تولید گاز, کیسه های نایلونی