زهرا رسوک - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ملایر
نیره اولنج - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ملایر
مرتضی یوسف زادی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه قم
مصطفی احمدی زاده - مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان

تنش دمای پایین از عوامل محدود کننده رشد و نمو در گیاهان می باشد که بر صفات مورفولوژیک و فرآیندهای فیزیولوژیکیگیاهان در مناطق گرمسیر اثر منفی دارد. گیاه داروئی چای ترش با نام علمی (Hibiscus sabdariffa) یک محصول گرمسیریو نیمه گرمسیری است که به تنش دمای پایین حساس است. در پژوهش حاضر، تاثیر پیش تیمار بذر چای ترش با هورمونسالیسیلیک اسید بر شاخص های جوانه زنی و صفات گیاهچه ای در پاسخ به تنش سرما به صورت آزمایش فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایش شامل: پیش تیمار با غلظت های صفر، ۰/۵ و ۱ درصدهورمون سالیسیلیک اسید و پنج شرایط دمایی: شاهد (۲۷ درجه سانتی گراد)، ۸ درجه سانتی گراد (به مدت ۶، ۱۲، ۲۴، ۳۰ساعت) می باشد. کاهش تمامی شاخص های جوانه زنی به جز میانگین مدت جوانه زنی تحت شرایط تنش دمای پایینمشاهده گردید، اما کاهش در شاخص جوانه زنی تحت شرایط تنش سرمایی ۶ و ۱۲ ساعت با شاهد اختلاف معنی دارینداشت. وزن تر اندام هوایی و ریشه تحت تنش سرما با کاهش معنی داری همراه بوده است که در شرایط تنش سرمایی ۲۴ساعت بیشترین کاهش نسبت به ساعات دیگر داشته است. . اثر متقابل تنش سرما و سالیسیلیک اسید بر صفت وزن تر ساقه ووزن خشک ساقه معنی دار بود . با توجه به اثر متقابل پرایمینگ و زمان های متفاوت تنش سرمایی مشاهده شد که پیش تیمار۰/۵ درصد سالیسیلیک اسید نقش موثری در افزایش صفات موفولوژی گیاهچه ها در آزمایش پتری دیش داشت.

پرایمینگ بذر، تنش سرما، گیاهان داوریی، هورمون های گیاهی