مجید آقاعلیخانی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
بنفشه امیرایی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
سیدعلی محمد مدرس ثانوی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

برای بررسی منحنی رشد و عملکرد دو اکوتیپ خلر(قزوین و مشهد) در تراکم های مختلف (۸، ۱۲، ۱۶ و ۲۰ بوته درمترمربع) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه تربیت مدرس درسال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ اجرا شد. بیشترین و کمترین ماده خشک کل، به ترتیب ۴۴۹ و ۲۷۰ گرم در مترمربع از اکوتیپ قزویندر تراکم ۲۰ بوته در مترمربع که و اکوتیپ مشهد در تراکم ۸ بوته در مترمربع حاصل شد. پاسخ شاخص سطح برگ وسرعت رشد محصول نیز با ماده خشک کل مشابه بود. حداکثر جذب خالص ۴۴ روز پس از کاشت اتفاق افتاد و سپس روندنزولی پیدا کرد. سرعت رشد نسبی اکوتیپ های خلر در ابتدای رشد بیشترین مقدار بود و با ادامه رشد کاهش یافت. نتایجنشان داد که تراکم بوته اثر معنی داری بر تعداد غلاف در مترمربع، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه داشت.اکوتیپ قزوین با تراکم های ۸ و ۲۰ بوته در متر مربع به ترتیب بیشترین (۳۹۳/۳ گرم در متر مربع) و کمترین (۲۷۰/۷ گرم درمترمربع) عملکرد دانه را تولید کرد. از این رو می توان از اکوتیپ قزوین با تراکم ۸ بوته در مترمربع به منظور تولید دانهاستفاده نمود.

آرایش کشت، تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ، منحنی رشد