لیلا جعفری - استادیار گروه باغبانی، عضو هسته پژوهشی اگرواکولوژی در مناطق خشک، دانشگاه هرمزگان
سارا اسدی - دکتری بوم شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

در سال های اخیر کیتوزان بعنوان یک الیسیتور زیستی جهت بهبود ویژگی های کمی و کیفی محصولات کشاورزی در شرایطتنش های محیطی استفاده می شود. به منظور بررسی پاسخ بیوشیمیایی گیاه پنبه به کاربرد کیتوزان در شرایط تنش خشکیآزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در دانشگاه هرمزگان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح تنش خشکی(شاهد، متوسط و شدید) و محلول پاشی ۵ غلظت کیتوزان (صفر، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ پی پی ام) بود. نتایج این آزمایش نشانداد که تنش خشکی باعث افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و میزان پرولین و کاهش میزان کلروفیل کل برگ پنبهمی شود. از طرف دیگر در هر سطح تنش خشکی محلول پاشی کیتوزان باعث افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز ومیزان پرولین برگ شد. بطوری که در تنش خشکی شدید کاربرد کیتوزان ۴۰۰ پی پی ام باعث افزایش معنی دار کاتالاز وپراکسیداز به ترتیب به میزان ۳۰/۱ و ۳۰/۶ درصد در مقایسه با شاهد شد. این موضوع باعث کاهش معنی دار میزان پراکسیدهیدروژن و مالون دآلدهید گردید. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد کیتوزان در شرایط تنش خشکی موجبافزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و میزان پرولین برگ و درنتیجه کاهش اثرات منفس تنش خشکی بر بیوسنتز کلروفیلبرگ پنبه می گردد.

پراکسیداز، تنش های غیر زیستی، کاتالاز، مالون دآلدهید