وحید نورانی - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
امین افخمی نیا - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
صغری اندریانی - پژوهشگر پسادکتری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

منابع آبی موجود و توانایی دسترسی به آن­ها روز به روز محدودتر می شود. به همین دلیل، اهمیت برنامه ریزی و مدیریت منابع آب بیش ازپیش مشخص می گردد. پوشش برف در نواحی کوهستانی نقش بسیار مهمی در حفظ تعادل بین ورودی و خروجی آب دارد. امروزه با توجه به مشکل کمبود آب و پیشرفت­ های صورت گرفته در زمینه هیدرولوژی و مدیریت منابع آب در جهت مدیریت بهتر منابع برای آیندگان باید از مدل های شبیه سازی و پیش بینی موجود استفاده کرد و توسعه داد. یکی از مهم­ترین متغیر ها برای تخمین ذوب برف، مساحت پوشش برف می باشد که به منظور محاسبه آن می توان از فناوری های جدید سنجش از راه دور بهره برد. در این پژوهش سعی بر آن شد که با استفاده از مدل SRM (Snowmelt Runoff Model) درصد تاثیرگذاری ذوب برف بر روی جریان خروجی حوضه آجی­ چای برآورد شود. به این منظور با استفاده از پارامترهای ضرایب رواناب برف و باران که عدم قطعیت بالاتری نسبت به پارمترهای دیگر دارند، دو روش واسنجی چند ایستگاهه و تک ­ایستگاهه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت و جهت تخمین مساحت پوشش برف از تصاویر سنجده MODIS هشت­ روزه (MOD۱۰A۲) استفاده گردید. عملکرد مدل SRM بین سال های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ ارزیابی شد. نتایج شاخص R۲ نشان دهنده بهبود عملکرد مدل در حالت واسنجی چندایستگاهه نسبت به روش تک­ ایستگاهه به­ طور میانگین ۱۵% در طول دوره پنج ساله شبیه ­سازی می باشد و همچنین سهم ذوب برف در منطقه مورد مطالعه در ماه های فرودین و اردیبهشت به اوج خود می رسد و با افزایش دما سهم مذکور به ­تدریج کم­تر می شود.

شبیه سازی رواناب ذوب برف, شبیه سازی چندایستگاهه, سنجش از دور, MODIS, SRM