زهرا یگانه پور - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
هدایت الله روشنفکر - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
جمال فیاضی - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
میرحسن بیرانوند - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان
رضا پسندیده - گروه ژنتیک و اصلاح نژاد دام ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، ملاثانی، ایران

هدف از پژوهش حاضر برآورد روند ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی صفات وزن بدن در سنین مختلف در گوسفندان لری جهت ارزیابی برنامههای اصلاح نژادی در این نژاد بود. به این منظور از تعداد ۶۴۴۰، ۵۶۴۶، ۵۰۷۳ و ۴۷۵۷ رکورد مربوط به صفات وزن تولد، شیر گیری، شش ماهگی و نه ماهگی گوسفندان لری که طی سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ توسط مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان جمعآوری شده بود، استفاده گردید. وراثتپذیری مستقیم و مادری صفات با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده و برازش شش مدل حیوانی تک صفتی برآورد شدند. انتخاب مناسبترین مدل برای هر صفت با استفاده از معیار اطلاعات آکایک صورت گرفت. ارزشهای اصلاحی جهت محاسبه روند ژنتیکی هر صفت، با استفاده از بهترین مدل دام تک صفتی برآورد گردید. روند فنوتیپی، ژنتیکی و محیطی به ترتیب از طریق تابعیت میانگین فنوتیپی، میانگین ارزش اصلاحی و تفاوت ارزش اصلاحی از ارزش فنوتیپی بر سال تولد برآورد شدند. روند فنوتیپی برای صفات وزن تولد، شیرگیری، شش ماهگی و نه ماهگی به ترتیب ۰۱۶/۰، ۰۶۵/۰، ۰۳۲/۰ و ۷۸۳/۰- کیلوگرم در سال برآورد شد. روند ژنتیکی مستقیم برای صفات وزن تولد، شیرگیری، شش ماهگی و نه ماهگی به ترتیب ۰۰۸/۰، ۰۰۱/۰، ۰۵۵/۰ و ۰۷۶/۰ کیلوگرم در سال برآورد شد. روند ژنتیکی مستقیم برای همه صفات به جز وزن نه ماهگی معنیدار بود. پیشرفت ژنتیکی برای همه صفات ناچیز بود. عدم وجود یک معیار انتخاب صحیح و نیز نوسانات شرایط محیطی و مدیریتی از عوامل مهم در پایین بودن میزان پیشرفت ژنتیکی در حیوانات مورد مطالعه در این تحقیق میباشند.

روند ژنتیکی, روند فنوتیپی, صفات وزن بدن, گوسفند لری