رضا احمدی - استادیار دانشکده مهندسی علوم زمین، دانشگاه صنعتی اراک، اراک، ایران
صادق فاضلی نسب - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی علوم زمین، دانشگاه صنعتی اراک، اراک، ایران

هدف از پژوهش حاضر، مدلسازی و ارزیابی ذخیره کانسار مس دره زرشک، واقع در فاصله ۶۵ کیلومتری جنوب غرب شهرستان یزد می باشد. بسته به شرایط کانسار مس دره زرشک، برای تخمین ذخیره کانسار، از دو روش کلاسیک عکس مجذور فاصله و روش زمین آماری کریجینگ با کمک نرم افزار Surpac استفاده شد. برای این منظور ابتدا واریوگرافی کانسار از طریق ترسیم واریوگرام های امتدادی گوناگون با استفاده از نرم افزار WinGslib انجام شد. براساس واریوگرام های امتدادی ترسیم شده در جهات مختلف، کانسار دارای ناهمسانگردی از نوع هندسی است و مقدار شعاع تجسس بیشینه در راستای با آزیموت صفر درجه برابر با ۱۳۰ متر، مقدار شعاع تجسس متوسط در راستای با آزیموت ۹۰ درجه برابر با ۱۰۰ متر و مقدار شعاع تجسس کمینه در راستای قائم با آزیموت صفر درجه برابر با ۴۰ متر بدست آمد. بعد از مدلسازی هندسی و ساخت مدل بلوکی کانسار، تخمین ذخیره کانسار با این دو روش به ازای عیار حدهای ۱/۰، ۲/۰، ۳/۰، ۴/۰ و ۵/۰ درصد مس انجام شد و نتایج آنها با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج محاسبه ذخیره کانسار نشان می دهد که اختلاف میزان ذخیره محاسبه شده با روش های مذکور نسبتا زیاد و در حدود ۵۴۸۰۰۹۰ تن یعنی ۲/۸% می باشد. اگرچه روش عکس مجذور فاصله از دقیق ترین روش های کلاسیک تخمین ذخیره می باشد، اما روش زمین آماری کریجینگ با در نظر گرفتن ساختار فضایی منطقه و به دلیل نااریب بودن و دارا بودن کمترین میزان واریانس تخمین، دقیق تر بوده و از درجه اعتبار بیشتری برخوردار است.

کانسار مس دره زرشک یزد، ارزیابی ذخیره، نرم افزار WinGslib، روش عکس مجذور فاصله، روش زمین آماری کریجینگ، نرم افزار Surpac