صابر جمالی - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
سیده محبوبه زین الدین - دانشجوی کارشناسی، گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی کلاهی - استادیار و عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، پژوهشکده آب و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

از آنجایی که یکی از اهداف مهم در کشاورزی پایدار با توجه به بحران منابع آب، افزایش بهره وری مصرف آب می باشد لذا استفاده از تکنیک هایی جهت رسیدن به این مهم ضروری است. به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف پساب تصفیه شده شهری بر خواص شیمیایی خاک، بهره وری مصرف آب و عملکرد کینوا (رقم Titicaca)، در سال ۱۳۹۶ آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق بر پایه طرح کاملا تصادفی و با ۳ تکرار در شرایط گلخانه ای و در گلدان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی در این پژوهش شامل آب شهری، پساب شهری، یک در میان پساب شهری، اختلاط ۵۰:۵۰ پساب شهری و آب شهری، و آبیاری زیرسطحی با پساب شهری بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای مورد بررسی بر پتاسیم، فسفر، نیتروژن، بهره وری مصرف آب و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد موثر بوده، ولی بر اسیدیته خاک و وزن هزار دانه در سطح احتمال ۵ درصد معنی دار شدند. همچنین استفاده از پساب تصفیه شده شهری منجر به افزایش کلیه صفات گردید. بطوریکه تیمار پساب شهری، متناوب یک در میان، اختلاط ۵۰:۵۰ پساب شهری، و آبیاری زیر سطحی پساب شهری منجر به افزایش ۷/۳۰، ۸/۸، ۶/۲۰ و ۱/۳۶ درصدی عملکرد دانه، ۱/۳۱، ۶/۸، ۵/۲۰ و ۴/۳۶ درصدی بهره وری مصرف آب و ۸/۸، ۷/۶، ۵/۷ و ۶/۹ درصدی وزن هزار دانه شدند. در مجموع می توان نتیجه گرفت که استفاده از آب فاضلاب تصفیه شده نه تنها عملکرد گیاه کینوا را افزایش داده بلکه سبب بهبود شرایط شیمیایی خاک شده و می تواند باعث صرفه جویی در هزینه های تامین و مصرف کودهای شیمیایی شود.

آبیاری زیرسطحی, پساب, خواص شیمیایی خاک, رژیم تلفیقی, عملکرد دانه کینوا