مهدی سیف برقی - گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی، دانشگاه الزهرا، دانشکده فنی، تهران، ایران
مهدی کربلایی اسماعیلی - گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع و مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی، شعبه قزوین، قزوین، ایران

امروزه محیط تجاری رقابتی منجر به همکاری فزاینده میان شرکت ها به عنوان اعضای شبکه­ زنجیره­ تامین شده است. در این زمینه، طراحی شبکه لجستیک زنجیره تامین با توجه به تاثیر آن بر کارایی و پاسخگویی زنجیره از موضوعات مهم استراتژیک به شمار می رود. علاوه بر این، در سال های اخیر توجه به مسایل زیست محیطی، الزامات قانونی و نیز منافع اقتصادی توجه خاصی بر لجستیک معکوس صورت گرفته است. در این مقاله به ارایه یک مدل مکان یابی- موجودی و از نوع برنامه ریزی خطی عدد صحیح آمیخته احتمالی برای طراحی یکپارچه شبکه یک زنجیره تامین حلقه بسته چند کالایی و چند دوره­ای با در نظر گرفتن سطوح ظرفیت چندگانه پرداخته می شود. همچنین برای انطباق شبکه لجستیک مورد نظر با دنیای واقعی، مقدار تقاضای مشتریان و بالطبع مقدار برگشتی تحت عدم قطعیت و به صورت تصادفی در نظر گرفته شده اند. با توجه به اینکه مسئله مکان­یابی تسهیلات با ظرفیت محدود در این تحقیق به دسته مسائل سخت تعلق دارد، لذا برای حل آن به ارائه دو روش فرا ابتکاری مبتنی بر الگوریتم­ زنبورها و الگوریتم ژنتیک پرداخته و مقایسه جواب­های این دو روش بر اساس مسائل عددی طراحی شده صورت گرفته است. از نظر مقدار تابع هدف، عملکرد الگوریتم ژنتیک به طور متوسط ۶/۱۱ درصد پایین تر از زنبور عسل بوده و از منظر زمان حل عملکرد الگوریتم زنبور عسل به میزان قابل ملاحظه­ای (به طور متوسط نزدیک به ۵ برابر) پایین تر از الگوریتم ژنتیک است.

زنجیره تامین حلقه بسته, طراحی شبکه, عدم قطعیت, الگوریتم ژنتیک, الگوریتم زنبور عسل