وحید محمدنژاد آروق - استادیار دانشگاه ارومیه

سیل یکی از مخاطرات محیطی شایع و گسترده در سطح جهان به شمار می­رود. بسته به شدت بارندگی­ها و سایر عوامل موثر در وقوع سیلاب، ممکن است موجب وارد آمدن خسارت­های شدید جانی و مالی برای افراد درگیر با آن شود. در این پژوهش به بررسی تصاویری راداری سنتینل ۱ و کاربرد آنها در تهیه نقشه گسترش سیلاب در امتداد رودخانه کشکان، شهرستان پلدختر، پرداخته شده است. هدف پژوهش حاضر تولید نقشه­ای­ است که از تصاویر راداری (SAR)، استخراج شده و محدوده گسترش سیلاب فروردین ۱۳۹۸ در شهرستان پلدختر را نشان می­دهد. روش اصلی به کار گرفته شده در تحقیق حاضر، روش آستانه گذاری اتسو است و داده های اصلی پژوهش تصاویر ماهواره سنتینل یک قبل و بعد از وقوع سیلاب و همچنین تصاویر ماهواره سنتینل ۲ است. ابتدا پیش­پردازش­ها و تصحیحات لازم روی تصاویر مختلف صورت گرفت. پهنه رودخانه کشکان با استفاده از شاخص­ آبی NDWI استخراج گردید. این تصویر به عنوان تصویر مرجع استفاده شد، سپس تصاویر قبل و بعد از سیلاب با استفاده از روش آستانه­گذاری اتسو تحلیل گردید و در نهایت محدوده­ سیلاب از طریق طبقه­بندی تصاویر استخراج شد؛ به این منظور از نرم­افزارهای SNAP و ArcGIS استفاده شد. نتایج نشان می دهد در محدوده مورد مطالعه، ۹۹/۷ کیلومترمربع از اطراف رودخانه در اثر سیل فروردین ۱۳۹۸ به زیر آب رفته است؛ همچنین گسترش سیلاب در مسیرهای مئاندری رودخانه، نشان­دهنده تغییرات ژئومورفولوژیک شدید این بخش­هاست. پیشنهاد می­شود با توجه شرایط رودخانه، از تجاوز به حریم رودخانه جلوگیری و عملیات بهسازی بستر آن به خصوص در محل مئاندرها اقدام شود.

سیلاب, تصاویر رادار, سنتینل ۱, رودخانه کشکان, پلدختر