میمنت عابدینی بلترک - استادیار و عضو هیات علمی گروه علوم تربیتی، دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
حمیدرضا کمالی اردکانی - مربی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد واحد اردکان، اردکان، ایران.

کیفیت آموزشی از دغدغه هایی است که نظام های دانشگاهی برای دست یابی به آن در تلاش هستند و عوامل مختلفی بر این کیفیت اثرگذار است. در دهه های اخیر، آموزش عالی با مشکلاتی روبه رو شده که نیاز به بهبود کیفیت احساس می شود. بررسی ها حاکی از آن است که علی رغم اهمیت این مهم، همچنان موضوع آموزش دچار نارسایی های فراوانی است که کیفیت آن را خدشه دار می کند؛ به همین دلیل، شناسایی و رتبه بندی عوامل اثرگذار می تواند افزایش کیفیت در آموزش را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین، هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر کیفیت آموزشی رشته علوم تربیتی دانشگاه مازندران است. روش این پژوهش، مطالعه موردی است که با مطالعه و بررسی متون، ۳۱ عامل به عنوان عوامل اثرگذار شناسایی شد و براساس تحلیل مضمون (فراگیر، سازمان دهنده و پایه) تحلیل شد. با روش هدفمند ۷ نفر از خبرگان انتخاب شدند و به پرسشنامه پژوهشگرساخته پاسخ دادند و داده ها با استفاده از روش ویکور فازی، تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد از دیدگاه خبرگان، از ۳۱ عامل استخراج شده از پیشینه پژوهش، ۸ عامل اثرگذارترین عوامل بر کیفیت آموزشی رشته علوم تربیتی هستند. این عوامل عبارت اند از: میزان علاقه مندی استاد به تدریس؛ داشتن مشارکت فعال در جریان تدریس؛ استفاده از مفاهیم جدید علمی برای هر واحد درسی؛ سطح سواد؛ درگیرکردن ذهن با مسائل درسی توسط استادان؛ امکانات فیزیکی کلاس ازلحاظ نور، صندلی، گرما و سرما؛ فضای آموزشی مطلوب درجهت انجام کارهای پژوهشی و میزان علاقه مندی به تحصیل که به ترتیب از بالاترین درجه اهمیت برخوردار هستند. باتوجه به عوامل اثرگذار که در پژوهش شناسایی و اولویت بندی شد، لازم است مسئولان آموزش عالی و روسای دانشگاه ها به این عوامل بیش ازپیش توجه کنند تا این گونه کیفیت آموزش ارتقا یابد.

کیفیت آموزشی, علوم تربیتی, ویکور فازی