فرشته ماکنالی - دانشجوی دکتری باغبانی گرایش سبزیکاری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
عبدالکریم کاشی - استاد گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
رضا صالحی محمدی - استادیار گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
احمد خلیقی - استادیار گروه باغی و زراعی، دانشکده کشاورزی و علوم صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

القای تشکیل ساختار ته سنجاقی در قارچ دکمه ای Agaricus bisporus، با کاهش دما و غلظت دی اکسید کربن در حضور باکتری های موجود در خاک پوششی از جمله باکتری Pseudomonas putida انجام می شود. فعالیت این باکتری ها با بهبود کیفیت بستر از طریق غنی سازی با مواد آلی با غلظت نیتروژن بالا و عناصر ریزمغذی افزایش یافته که می تواند بر روی عملکرد قارچ دکمه ای نیز تاثیر بگذارند. بنابراین به منظور ارزیابی اثر غنی سازی خاک پوششی با مکمل های آرد سویا و آهن بر عملکرد و کیفیت قارچ خوراکی تحت تلقیح با P. putida، آزمایشی به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در کارخانه تولید قارچ باران (دزفول) در سال ۱۳۹۸انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل کاربرد آهن از منبع کلات آهن در سه سطح (صفر، ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم در لیتر)، آرد سویا در سه سطح (صفر، ۵/۱ و سه درصد وزن تر کمپوست) و تلقیح باکتریایی با P. putida در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح) بود. نتایج نشان داد حداکثر عملکرد تازه قارچ (۳/۲۰ کیلوگرم در مترمربع)، تعداد قارچ (۱۵۴۵ قارچ در مترمربع)، کارایی زیستی (۹۵ درصد)، و غلظت نیتروژن (۵/۲۵ درصد) تحت تاثیر تلقیح با باکتری P. putida توام با کاربرد ۲۵۰ میلی گرم در لیتر کلات آهن و ۵/۱ درصد آرد سویا به دست آمد. ضمن آن که بیشترین مقدار کربوهیدرات کل (۴۸/۶ درصد) با کاربرد توام سه درصد آرد سویا و ۵۰۰ میلی گرم در لیتر کلات آهن تولید شد. مطابق طبق نتایج به دست آمده غنی سازی خاک پوششی با آهن تاثیر قابل ملاحظه ای روی صفات کمی و کیفی قارچ نداشت؛ اما کاربرد آرد سویا به میزان ۵/۱ درصد به ویژه همراه با P. putida نقش موثرتری داشت. بنابراین برای افزایش تولید و بهبود صفات کیفی قارچ استفاده از آرد سویا به اندازه ۵/۱ درصد همراه با P. putida توصیه می شود.

پروتئین, خاک پوششی, ظهور سرآغازه, کارایی زیستی, کربوهیدرات کل