فلاح مجلسی - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی
علی سلیمی - استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی
عامر قیطوری - دانشیارگروه زبانشناسی، دانشگاه رازی ،کرمانشاه،ایران
جهانگیر امیری - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی

 این مقاله با بکارگیری مباحث زبانشناسی جدید که در سال­های اخیر، زمینه درک و فهم نوینی در تحلیل متون ادبی فراهم ساخته است و اخیرا در تفسیر و فهم آیات قرآن کریم نیز کاربردی شایان یافته است، میزان ­پیوستگی دو سوره مبارکه «الضحی» و «الشرح» را تحلیل و بررسی نموده است. مقاله در صدد پاسخ­گویی به این پرسش است که انسجام متنی دو سوره تا چه میزان است و این باور برخی از مفسران که دو سوره را یک سوره دانسته­اند، تا چه حدی موجه و قابل دفاع است؟ روش مطالعه تحلیلی- توصیفی، با کاربست زبان­شناسی نوین و مبتنی بر سه فرانقش زبانی اندیشگانی(تجربی) بینافردی و متنی در نظریه زبانشناسی نقش­گرای هلیدی است. دستاورد این مطالعه گویای آن است که وحدت و یکپارچگی موجود در دو سوره که پی در پی و با بیانی دلجویانه به نعمت­های مادی و معنوی و الطاف الهی نازل شده بر پیامبر اشاره دارد و ارجاع­های برون­متنی همگون به وضوح یکپارچه بودن متن هر دو سوره را ثابت می­کند و موید نظر بسیاری از مفسران است که دو سوره «الضحی و الشرح» را یک سوره دانسته­اند.  

قرآن کریم, فرانقش­های زبانی, الضحی, الشرح, نظریه هلیدی, فرانقش های زبانی