علیرضا روان خواه - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل،ایران
محسن موید - گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز،ایران
محمدعلی شیرین زاده - کارشناسی ارشد معدن اکتشاف، دانشگاه صنعتی اراک، اراک،ایران

منطقه مورد مطالعه در جنوب شرقی شهرستان ماکو در استان آذربایجان غربی (در گوشه جنوبشرقی نقشه ۱:۱۰۰۰۰۰ ماکو) قرار دارد. بررسی واحدهای سنگی رخنمون یافته در محدوده نشان میدهد که عمده رخنمون این محدوده را واحد آواری پلیوسن (شامل تناوبی از سیلتستون، سیلتستون ماسه و گراولدار، کلیستون، ماسه سنگ و کنگلومرا) تشکیل داده است. تمامی لایه های کنگلومرائی با جورشدگی خوب واجد کانی سازی مس نیستند و کانی سازی و شدت آن در افقهای خاصی متمرکز شده است. این ویژگی نشان میدهد که کانی سازی مس رسوبی در این منطقه از نوع Red Bed نبوده و در اثر تحرک شورابهای حوضه ای و منشا گرفته از لایه های شور زیرین نمی باشد، چرا که در این صورت در تمامی لایه های متناوب کنگلومرائی بایستی کانی سازی مس مشاهده میشدنبود. وسیع آثار مواد آلی و از جمله بقایای گیاهی در کنگلومراهای مورد بحث نشان میدهد که در احیای مس در افقهای پائینی این مواد دخالت عمده نداشته اند و این امر مورد دیگری است که تفاوت کانی سازی در منطقه را با انواع Red Bed نشان میدهد. مطالعات نشان میدهد که منطقه مورد مطالعه از نظر دارا بودن مس طبیعی از نوع مس طبیعی در زونهای اکسیده است. برآورد ذخیره در مساحت یک کیلومتر مربعی از محدوده مورد اکتشاف، ذخیرهای بالغ بر ۵۳۳۰۰۰ تن کانسنگ با عیار متوسط ۰/۴۴ درصد مس را نشان میدهد که با انجام آنالیزهای استاندارد عیار ذخیره تا بیش از ۵ درصد نیز بالا خواهد رفت. با توجه به عملیات باطله برداری بدون نیاز به مواد ناریه، هزینه استخراجی نیز به میزان قابل توجهی پائین خواهد بود.

واحد آواری، مس رسوبی، کنگلومرا، شهرستان ماکو