ناصر ولی زاده - دانشجوی دکتری، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
حمید کریمی - استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
راضیه نامدار - استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
لطیف حاجی - دانشجوی دکتری، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

هدف این مطالعه بررسی تاثیر جهت‎گیری‎های ارزشی - فرهنگی (تقدیرگرایانه، فردگرایانه، مساوات‎طلبانه و پایورمحورانه) و نگرانی محیطزیستی در زمینه حفاظت خاک بر رفتار حفاظت از خاک کشاورزان بود. جامعه آماری موردمطالعه کشاورزان روستاهای شهرستان میاندوآب بودند (۲۲۷۵۰ N =) که ۳۷۸ نفر از آن ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای انتخاب نمونه‎ها از روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای با انتساب متناسب استفاده شد. ابزار پژوهش پرسشنامه‎ای بود که روایی آن با استفاده از نظرات متخصصان دانشگاهی مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده یک مطالعه راهنما و ضرایب آلفای کرونباخ محقق گردید (۹۱/۰≤ α ≤ ۷۳/۰). نتایج نشان داد نگرانی محیط‎زیستی در زمینه حفاظت خاک اثر مثبت و معنی‎داری بر روی رفتار حفاظت خاک داشت. افزون بر این، جهت‎گیری‎های ارزشی مساوات‎طلبانه و پایورمحورانه در زمینه حفاظت خاک دارای اثرات مثبت و معنی‎داری بر نگرانی محیطزیستی در زمینه حفاظت خاک هستند. این در حالی بود که جهت‎گیری‎های فردگرایانه و تقدیرگرایانه در زمینه حفاظت خاک اثراتی منفی و معنی‎دار بر نگرانی محیطزیستی در زمینه حفاظت خاک داشتند. درنهایت متغیرهای مستقل موجود در چارچوب پژوهش توانستند ۵/۴۲ درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتار حفاظت خاک را پیش بینی کنند.

حفاظت خاک, نگرانی محیط‎زیستی, کشاورزان, شهرستان میاندوآب