خلیل سرکاری نژاد - استادیار بخش زمین شناسی دانشگاه شیراز
رامین مدنی - دانشجوی کارشناسی ارشد تکتونیک، بخش زمین شناسی دانشگاه شیراز

تفسیر عکس ماهواره ای با مقیاس 1/100000 و عکس های هوایی با مقیاس 1/50000 و همچنین بازدیدهای صحرائی در اطراف نی ریز، حضور سه دسته گسل را با روندهای متفاوت نشان می دهد. گسلهای دسته اول روندی شمال شرق – جنوب غرب با جابجایی امتداد لغز چپگرد، هماره با مولفه های شیب لغزی از خود نشان می دهد. دسته دوم گسلها که روند شمال غرب – جنوب شرق دارد، جابجایی امتداد لغز راستگرد داشته و بنظر می رسد دارای مولفه های شیب لغز فشارشی باشند. جدیدترین دسته گسلها، روند شرق شمال شرق – غرب جنوب غرب دارد و به نظر می رسد که این گسلهاف معکوس با مولفه امتداد لغز بانشد. شواهد ساختاری و ریز ساختاری در این ناحیه، حضور حداقل پنج فاز دگر ریختی را تایید می کند. دگر ریختی D2 ,D1 به ترتیب محصول فشارش عمود بر کوهزاد و کشش موازی با کوهزاد هستند. دگر ریختی D4 , D3 به ترتیب محصول فعالیت گسلهای دسته اول و دوم هستند. حضور بعضی شواهد ساختاری نشان دهنده حاکمیت شرایط نوردپذیر در طی دگر ریختی D1 تا D4 در بعضی از واحدهای سنگ زمینساختی ناحیه مثلا آمیزه های رنگین و رادیولاریت هاست. پنجمین فاز دگر شکلی D5 مرتبط با فعالیت دست سوم گسلهاست. شواهد صحرایی نشان دهنده تسلط شرایط شکنا در طی دگر ریختی D5 در تمام واحدهای سنگ زمینساختی است. تغییر ساز و کار امتداد لغزی گسلها به گسلش معکوس در تغییر دگر ریختی D4 به D5 نشان دهنده تغییر میدان تنش و شکل بیضوی واتنش است. میدان استرس حاکم در منطقه به نحوی است که بیشینه محورهای اصلی تنش در آن دارای روند تقریبی شمال است. به نظر می رسد ناحیه مورد مطالعه در امتداد شمال شمال غرب در حال کوتاه شدگی است.