یاسمین روحی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی حافظ شیراز،
سیدعلی عطاران - استادیار موسسه آموزش عالی حافظ شیراز،

بدون شک تاریخ معماری ایران یک موضوع جامع است که وقتی به شناخت این تاریخ بنگریم تاریخی به عمق بیش از هشت هزار ساله تمدن ایران پی خواهیم برد. معماری در ایران بزرگ از حداقل ۸۰۰۰ سال پیش از میلاد تا به زمان حال، با نمونه های معماری برجای گذاشته و یا الگوبرداری از هنر این کشور دست خوش تحولات بزرگی در این زمینه گردیده است. معماری و شهرسازی دوره ی زندیه، دوره ای از معماری ایران است که حلقه ی اتصالی میان معماری صفویه و قاجار محسوب می شود، اما کمتر به ارزش ها و شاخصه های این دوره پرداخته شده است.پژوهش پیش رو در صدد است به منظور توسعه فرهنگی اجتماعی و رونق توریسم در شیراز و شناخت مولفه های توسعه پایدار فرهنگی با شناخت قابلیت های معماری دوره زندیه به طراحی مجموعه فرهنگی توریستی شیراز بپردازد. با توجه به نقش گردشگری در ایجاد ارتباطات مختلف میان انسان و محیط، می توان گفت که تجربه گردشگری یک تجربه کیفی و یک تجربه عمیق درونی است که می تواند رضایت بیشتری نسبت به سایر فعالیتهای فراغتی، برای انسان ایجاد کند و تاثیرات سودمندی برای فرد به بار آورد. اما از جدا از تجربه عمیق شخصی، اثرات گردشگری در محیط های دارای هویت های معماری پایدار میتواند تاثیرات سودمندی در شناخت فرهنگ پیشینیان داشته باشد. به منظور تبیین این ویژگی ها لازم است تا در ابتدا مشخص شود که ساخت بناها و شهر سازی زندیه با چه معیاری انجام گرفته است. علاوه بر تبیین خصوصیات کالبدی مشترک در معماری میان بناهای دوره ی زندیه، نتایج حاصل بیانگر آن است که معماری دوره ی زندیه، به لحاظ کارکردی و فضایی تشابهاتی با دوره ی صفویه دارد، اما در جزییاتی نظیر سازماندهی فضاها و تناسبات آنها، دارای ویژگی های خاص خود است. شهرسازی زندیه نیز در اصول کلی، تابع شهرسازی دوره صفویه بوده است. پژوهش پیش رو به صورت یک تحقیق تحلیلی توصیفی است و درصدد توسعه دانش طراحی و برنامه ریزی شهری جهت شناخت قابلیت های معماری دوره زندیه با طراحی بهینه مجموعه توریستی فرهنگی شیراز است.

معماری زندیه ، فضای شهری، مجموعه فرهنگی توریستی، گردشگری