عبدالمجید مهدوی دامغانی - دانشیار دانشگاه شهید بهشتی و عضو مدعو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

            جهان اکنون به این نتیجه رسیده است که دستیابی به امنیت غذایی پایدار با رهیافتهای تولیدمحوری و سودای تولید هر چه بیشتر  موجب نابودی منابع و سامانههای کشاورزی میشود. بنابراین باید با نگرشی بومشناختی که بر محور کشاورزی پایدار و بهرهوری استوار می باشد، ضمن تولید غذای کافی و سالم، زمینه های حفظ منابع و سلامت محیط را نیز فراهم آورد. به باور بسیاری از متخصصان و سیاست گذاران، کشاورزی بوم‎شناختی راه مناسبی برای تامین امنیت غذایی پایدار در آینده و رهیافتی برد- برد است که با ایجاد همافزایی‎ها موجب افزایش تولید غذا و بهبود امنیت غذا و تغذیه و همزمان حفظ خدمات بومنظامی و تنوع زیستی می شود که اجزای ضروری تولید پایدار کشاورزی هستند. اصول کشاورزی بومشناختی مبتنی است بر کمینهسازی مصرف نهادههای برون مزرعهای و بیشینهسازی اتکا به نهاده‎ها و عملیات درون مزرعهای. سلامت مواد غذایی نیز زمانی حاصل میشود که برابر تعریف، پسماند نهادههای کشاورزی، عامل های بیماریزا، فلزهای سنگین و دیگر آلایندهها در مواد غذایی حضور نداشته باشند که این هدف مهم با کشاورزی بومشناختی به دست می آید. از سوی دیگر، ارتقای تابآوری سامانههای کشاورزی در ایران و دیگر منطقه های خشک و نیمهخشک که تغییر اقلیم در آن ها موجب تشدید تنشهای محیطی، از جمله خشکی، شوری و گرما میشود مستلزم توجه به رویکردهای بوم‎شناختی در تولید فراورده های کشاورزی است. ایران نیز برای دستیابی به امنیت غذایی پایدار باید در مسیر کشاورزی بومشناختی گام بردارد، کشاورزی بومشناختی ای که دانشبنیان، بومسازگار، اقتصادمحور و بر پایه ظرفیت محیطی سرزمینی باشد.

امنیت غذایی, حاکمیت غذایی, کشاورزی پایدار