مهدی سرچشمه پور - استادیار بخش خاکشناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
غلامرضا ثواقبی - دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
حمید سیادت - استاد پژوهش سازمان تحقیقات کشاورزی
حسینعلی علیخانی - دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

این پژوهش به منظور بررسی امکان استفاده ازسویه­های برتر باکتری­های ریزوسفری درختان پسته برای بهبود شرایط تغذیه­ای و رشد این گیاه در شرایط تنش خشکی انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب یک طرح کاملا تصادفی بود که طی آن تیمارهای مایه زنی شامل شاهد بدون تلقیح(T۱) ، تلقیح با دو جدایه مولد IAA (T۲)، یک جدایه مولد ACC دآمیناز (T۳) ، دو جدایه­ دارای توان بالای حلالیت فسفات (T۴)، چهار جدایه مولد حداکثر سیدروفور(T۵)، مخلوط جدایه­های مولد IAA و ACC دآمیناز (T۶) و مخلوط کلیه جدایه­های فوق (T۷) در ۳ سطح تنش خشکی شامل (D۰) ۸۰ ،  (D۱)۵۰ و (D۲) ۲۰ درصد آب قابل استفاده در شرایط گلخانه با ۴ تکرار اجرا گردیدند. میانگین وزن خشک اندام هوایی و ریشه، ارتفاع نهال، تعداد و مجموع سطح برگ و حجم ریشه با افزایش خشکی به طور معنی­داری کاهش یافت. حداکثر وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع نهال، تعداد و سطح برگ مربوط به تیمار T۳ و حداقل آن مربوط بهT۱ بود. در سطح خشکی D۲، تیمارT۶ بعد از T۳ و در یک گروه آماری قرار گرفت. در تنش شدید خشکی، تیمار T۳ از نظر کلیه صفات مربوط به ریشه نیز دارای بیشترین مقادیر عددی بود. تنش شدید خشکی باعث افزایش معنی­دار غلظت و کاهش مقدار فسفر، آهن و روی اندام هوایی شد. در بین تیمارهای تلقیح باکتری، حداکثر میانگین غلظت و مقدار فسفر به ترتیب مربوط به تیمار T۶ و T۳ و حداقل آنها مربوط به تیمارT۱ بود. مایه زنی نهال­های پسته با باکتری­های مولدIAA و ACC دآمیناز و مخلوط آنها توانست در بهبود برخی شاخص­های رشد در شرایط تنش خشکی موثر باشد.

جذب عناصر غذایی در پسته, IAA, ACC دآمیناز