مریم صندوقی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی
محمد جانی درمیان - کارشناس ارشد مهندسی عمران

فضاهای سبز شهری بالاخص پارک ها با پذیرش کارکردهای متنوع خود چون کارکردهای اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی نقش بسزایی در افزایش کیفیت زندگی انسان امروزی ایفا میکنند. به دلیل رشد بی شائبه شهری افراد با انزوا طلبی و کاهش ارتباطات اجتماعی روبرو هستند. در نتیجه در برنامه ریزی و مدیریت شهری توجه به کارکردهای اجتماعی فضاهای سبز ضرورت مییابد. از طرفی وجود این کارکردها به افزایش بهره مندی شهروندان از فضاهای سبز و بالابردن کارایی این فضاها کمک شایانی می نماید، از اینرو در تحقیق حاضر به بررسی ایجاد کارکردهای اجتماعی برای فضاهای سبز شهری به صورت نمونه موردی در پارک آزادی و صیاد شیرازی بیرجند پرداخته میشود. در این پژوهش دو نوع جامعه شامل جامعه متخصصین (برنامه ریزان شهری و کارشناسان فضای سبز) و جامعه شهروندی ساکن منطقه ۱ شهری بیرجند مورد بررسی قرار گرفت که براساس فرمول کوکران، حجم نمونه ۳۵۰ نفر که حجم نمونه در جامعه متخصصین براساس نمونه در دسترس و در جامعه شهروندی بر اساس روش تصادفی ساده انتخاب گردید. در این تحقیق از پرسشنامه کارکردهای اجتماعی محقق ساخته که شامل ۴۰ گویه و ۳ مولفه اصلی استفاده شده است. داده های جمع آوری شده با کمک نرم افزار SPSS و آزمون های تی تک نمونه ای و تی تک مستقل در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که دو پارک آزادی و صیاد شیرازی امکان پذیرش کارکردهای اجتماعی مورد بررسی را داشته و با بهبود وضعیت کیفی این دو پارک میتوان این خصوصیت مهم را در آن تقویت کرد. همچنین ایجاد این کارکردها آثار مثبتی را در بهره مندی شهروندان از فضاهای سبز شهری دارد.

فضای سبز، کارکردهای اجتماعی، برنامه ریزی، بیرجند