سید احمد حسینی نیا - دکتری شهرسازی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه، اصفهان، ایران
حافظ مهدنژاد - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران

پایداری موضوع برجسته ای در بحث های سیاسی اجتماعی در خصوص طراحی و توسعه مناطق شهری است. شهر همگرا یکی از -مدلهایی است که توانسته است مبانی نظری توسعه پایدار را در عرصه عمل، اجرایی نماید و کارآمدی آن را به منصه ظهور است. کانون تمرکز رویکرد شهر همگرا بر ایجاد یک محیط شهری جذاب و کیفی از راه همافزایی بین بازیگران و ذینفعان متنوع و مختلف شهر و یکپارچگی سیستم شهری در حوزه های گوناگون زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی است. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر، تبیین مبانی و اصول شهر همگرا و خوانش فرآیند تحقق پذیری آن در بستر توسعه پایدار میباشد. پژوهش حاضر از نوع توسعه ای و روش آن توصیفی تحلیلی است. نتایج پژوهش بیانگر آن است برنامه ریزی و توسعه شهرهای همگرا در بستر توسعه پایدار مبتنی بر ۴۱ اصل متشکل از یکپارچگی، دسترسی پذیری، ساختار فشرده شهری، کاربری ترکیبی، تنوع، حمل و نقل عمومی، حفاظت از مناطق سبز و محیط طبیعی، حفاظت از میراث فرهنگی و محیط کالبدی، حفاظت از منابع کشاورزی و تولید مواد غذایی، توسعه اقتصادی محلی، امنیت و ایمنی، گشودگی و مشارکت، کاهش پسماند و بازیافت آن و انرژی تجدیدپذیر است. این مدل به علت انعطاف پذیری بالا، قابلیت تحقق پذیری در محیط های مختلف حتی با شرایط اقتصادی و اجتماعی ضعیف و متوسط را دارد و در فرآیند اجرا به تمام گروه ها به خصوص اقشار فقیر و آسیب پذیر توجه دارد. فرآیند تحقق پذیری شهر همگرا مستلزم مراحل شش گانه ای متشکل از تعریف و سازماندهی فرآیند، ارزیابی شرایط محلی، مشخص نمودن اهداف کلی و جزئی و شاخصها، توسعه پیشنهادهای جایگزین، تحلیل اثرات و در نهایت اجرا و پیگیری است.

فرآیند تحقق پذیری، رویکرد کلنگر، شهر پایدار، شهرهای همگرا