سعید فقیه ملک مرزبان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
عرفان اسمعیلی برنتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
اسلام کرمی - دکتری شهرسازی، استادیار دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی شاهرود

مقاله حاضر ابزار سنجش پایداری در محلات شهری را ارائه می کند. این ابزار شامل پنج مولفه کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می باشد. هدف این مقاله ارزیابی مولفه های پایداری محلات شهری با هدف دستیابی به توسعه پایدار است و در پی پاسخ به پرسش های زیر می باشد: معیارهای پایداری در محله های شهری چیست؟ و چه عواملی با چه میزان بر پایداری محله های شهری موثر هستند؟ روش تحقیق حاضر، توصیفی-تحلیلی با ابزار پرسشنامه است که به صورت نمونه گیری تصادفی-خوشه ای بین ۸۰ نفر از ساکنان محله ی محوطه کاخ شهر چالوس توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه با استفاده از آزمون های تحلیل مسیر و رگرسیون چندگانه با نرم افزارspss انجام گرفت. نتایج تحقیق، نشان می دهد که از بین پنج مولفه اصلی، به ترتیب مولفه فرهنگی،اقتصادی و مولفه کالبدی تاثیر بیشتری بر پایداری محله دارند. از میان شاخص های این ابعاد، شاخص فعالیت و عملکرد از بعد کالبدی، شاخص پاکیزگی، از بعد زیست محیطی، شاخص امنیت اجتماعی از بعد اجتماعی، شاخص هویت فرهنگی از بعد فرهنگی و شاخص حفظ ارزش املاک از بعد اقتصادی بیشترین اثرگذاری را بر پایداری محله دارند. بنا بر این با افزایش کیفیت فعالیت ها و عملکرد کالبد محله، پاکیزگی، امنیت اجتماعی، هویت فرهنگی ساکنان و حفظ ارزش املاک آن ها به مفهوم پایداری در محله نزدیک خواهیم شد. در انتها به بیان راهکارها و پیشنهاداتی جهت ارتقاء میزان پایداری محله های شهری موجود و دستیابی به محله های پایدار در آینده پرداخته شده است.

محله، پایداری، کیفیت کالبدی، چالوس، شهر