مریم رامشگر - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دبیر آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج، ایران
مهرزاد یزدان پناه - مدیر پژوهش سرای امام صادق (ع)، آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج، ایران
احمد جاودانه - کارمند دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج، ایران

این پژوهش با هدف تبیین مولفه های شخصیت شناختی و بررسی شخصیت رستم پهلوان حماسی ایران در شاهنامه انجام شده است. پدیدارشناسی به معنی نگاه طبیعی و تجربه مدار به امور مختلف در جهان هستی است. این پژوهش به روش کیفی (پدیدارشناختی) انجام شد. حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی سخن سرای نامی ایران و سراینده شاهنامه حماسه ملی ایرانیان است. او را بزرگترین سراینده پارسیگو دانسته اند. شاهنامه فردوسی به بسیاری از زبانهای زنده جهان برگردانده شده است. شخصیت شناختی یکی از مفاهیم روانشناسی که وارد حوزه ادبیات شده است. شخصیت یعنی مجموعه ای از رفتار و شیوه های تفکر شخص در زندگی روزمره که با ویژگیهای بی همتا بودن، ثبات و قابلیت پیشبینی مشخص میشود. رستم از نظر ابعاد شخصیت بر اساس نظریه نوین پنج عاملی شخصیت رستم پهلوان فردی با پنج ویژگی برون گرای و پرهیاهو، سازگار، وظیفه شناس با وجدان کاری و دارای روان رنجورخویی و ثبات و با اینکه زندگی و جنگهای این پهلوان بزرگ با اسطوره پیوند خورده است،شخصیت او کاملا زمینی تصویر شده و فردوسی هیچ رفتار خارقالعادهای را به او نسبت نداده است و در عین حال دارای گشودگی و استقبال از تجربه در رفتار بوده است. و حقیقت آن است که فردوسی پاکزاد در قرن ۴ ه.ق، مولفه های شخصیت را در قالب داستان های اسطوره ای خود از جمله شخصیت پردازی شعری زندگی رستم دستان و فراتر از سخن سرایی روانشناس و رفتارشناس برجسته است که ابعاد شخصیت انسان را با شعر به تصویر کشیده است.

رستم، ابعاد شخصیت، شاهنامه، فردوسی