ابوالفضل قاسم زاده - دانشیار مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
محمد رزاقی - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ایران
عزیز هدایتی خوشمهر - استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید مدنی، تبریز، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه اجتماعی در کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان دانشگاه شیراز با تاکید بر نقش میانجی متغیر مدیریت دانش انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت،کاربردی و از لحاظ گردآوری داده­ها، توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه شیراز به تعداد ۵۵۸ نفر بود. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی ساده و جدول مورگان ۲۰۰ نفر در نظر گرفته ­شد. برای گردآوری داده­ها از پرسش­نامه­های استاندارد سرمایه اجتماعی، کارآفرینی سازمانی، کارآفرینی اجتماعی و مدیریت دانش استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسش­نامه­ها مورد تایید محققان و متخصصان قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ  به ترتیب ۹۴/۰، ۷۱/ . ، ۹۴/۰ و ۸۷/۰  برآورد گردید. داده­های بدست آمده با استفاده از روش همبستگی و مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای،SPSS  و Lisrel مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی، سرمایه اجتماعی بر مدیریت دانش، مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی، کارکنان دانشگاه شیراز تاثیر مستقیم، مثبت و معنی­داری دارد. سرمایه اجتماعی با نقش میانجی مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی کارکنان دانشگاه شیراز تاثیر دارد. هم­چنین بیشترین اثر کل مربوط به اثر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی است. سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان دانشگاه شیراز به­طور مستقیم اثر مثبت داشته است. هم­چنین سرمایه اجتماعی می تواند به واسطه مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان تاثیر مثبت و معناداری بگذارد. بنابراین مدیریت دانش کارکنان می تواند اثر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی را تقویت نماید. لذا برای دستیابی به کارآفرینی سازمانی و اجتماعی، توجه به سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش ضروری به نظر می­رسد.

سرمایه اجتماعی, کارآفرینی سازمانی, کارآفرینی اجتماعی و مدیریت دانش