ریحانه کسائیان - کارشناسی ارشد روانشناختی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
شاهرخ مکوند حسینی - دانشیار گروه روانشناسی عمومی و بالینی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
محمود نجفی - استادیار گروه روانشناسی عمومی و بالینی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

هدف از پژوهش حاضر اثربخشی درمان شناختی رفتاری هیجانمدار (ECBT) انواع پرخاشگری کودکان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای مورد بررسی قرار گیرد. در همین راستا، تمامی دانش آموزان بین ۸ تا ۱۲ ساله مدارس ابوذر شهر تهران در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ با پرسشنامه ی علائم مرضی کودک و نیز مصاحبه ی بالینی مورد غربال گری اختلال نافرمانی مقابله ای قرار گرفتند که نمونه ای به حجم ۳۴ نفر به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند. سپس به گروه آزمایش آموزش ۱۲ جلسه ای ECBT ارائه شد و برای سنجش متغیرها در مراحل پژوهش از پرسشنامه پرخاشگری شهیم استفاده گردید و دادههای حاصل با تحلیل کوواریانس چند متغیره (مانکووا) تجزیه و تحلیل شد. تحلیل ها نشان داد ECBT می -تواند سبب کاهش پرخاشگری شود. همچنین مولفه های پرخاشگری یعنی پرخاشگری جسمانی ، کلامی و واکنشی نیز در اثر مداخله با کاهش همراه بوده است . در نتیجه ECBT به جهت کاهش رفتارهای ناسازگار پرخاشگری ناشی از اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان اثربخش بوده است . بنابراین مهارتهای کنترل خشم و مواجهه با آن در قالب این نوع از درمان می تواند ارتقا یابد که این خود سبب کاهش مشکلات پرخاشگری و مشکلات هیجانی و رفتاری است . به همین جهت ECBT با تاکید بر ظرفیت های درونی فرد به جهت عمل موثر در محیط و استفاده از آن ظرفیت ها به بهترین شکل ممکن سعی دارد که راهکاری مفید را ارائه دهد که فرد با شرایط محیط با سازگاری و بدون تشویش روبه رو شود.

درمان شناختی رفتاری ، هیجان، پرخاشگری ، اختلال نافرمانی مقابله ای ، کودکان