زینب میخک بیرانوند - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی علوم آب، ایران
سعید برومند نسب - استاد دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
زهرا ایزد پناه - استادیار دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
عباس ملکی - استادیار دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران

موضوع بهره وری و بازده آبیاری، کانون توجه بیشترین موضوعات مرتبط با آب است. استفاده از سیستم های آبیاری بارانی، علاوه بر آسان تر کردن آبیاری و خودکار کردن آن، روشی است برای بهبود یکنواختی و بازده کاربرد آب که در نهایت سبب صرفه جویی در مصرف آب و افزایش تولید محصول خواهد شد. در این تحقیق چهار سیستم آبیاری بارانی (کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک) در شهرستان خرم آباد به عنوان نمونه انتخاب و ارزیابی شد. مقادیر بازده کاربرد، بازده ترکیبی، بازده پتانسیل کاربرد، بازده واقعی کاربرد آب و کفایت آبیاری در سیستم های کلاسیک ثابت به ترتیب ۸۲/۵۶، ۸۶/۵۹، ۲۱/۴۷، ۷۱/۴۵ و ۶۴/۸۱ درصد محاسبه شد. متوسط تلفات پاششی و نفوذ عمقی به ترتیب در سیستم های کلاسیک ثابت ۲/۱۳ و ۰۹/۳۰ درصد به دست آمد. پارامترهای محاسبه شده کمتر از حد انتظار بود. همه سیستم ها دارای بازده کاربرد و ترکیبی اندک بودند. زیاد بودن تلفات، سبب کاهش بازده کاربرد و بازده ترکیبی شد. در یک سیستم، آبیاری کامل صورت گرفت و در بقیه مزارع به علت وقوع پدیده کم­آبیاری، بازده واقعی و بازده پتانسیل کاربرد برابر شد.

بازده پتانسیل کاربرد, بازده ترکیبی, بازده کاربرد, بازده واقعی کاربرد, کفایت آبیاری