مینا عبدالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران – ایران
سعیده ملکی فراهانی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران - ایران
محمد حسین فتوکیان - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد، تهران – ایران. دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران - ایران.
عبدالله حسن زاده قورت تپه - استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه – ایران.

به منظور ارزیابی تاثیر تنش آبی بر عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه دارویی بالنگو، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز گیاهان دارویی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ اجرا شد. عامل اول، سیستم آبیاری در دو سطح ۴۰ و ۶۰ درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک؛ عامل دوم، گونه­های بالنگو شامل  Lallemantia. royleana(بالنگوی شیرازی)وL. iberica  (بالنگوی شهری)؛ و عامل سوم، منشا توده در دو سطح ارومیه و مشهد بود. تنش آبی سبب کاهش معنادار ۰۷/۳۱ درصد شاخص سطح برگ در L. iberica شد، ولی در گونه L. royleana تغییری ایجاد نکرد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به ۴۰ درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک با میانگین ۴/۲۰۸ کیلوگرم در هکتار و بیشترین عملکرد مربوط به گونه L. iberica با میانگین ۴/۱۸۹ کیلوگرم در هکتار به دست آمد و عملکرد بالنگوی شهری در برابر تنش آبی، ۰۳/۲۸ درصد و در گونه شیرازی ۱۱/۱۱ درصد کاهش نشان داد. بین اکوتیپ­های گونه L. iberica ، اکوتیپ مشهد از لحاظ عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب به ترتیب با ۷۶/۳۸، ۶۳/۳۶ و۳۲/۳۷ درصد در مقایسه با اکوتیپ ارومیه بیشترین میانگین­ها را نشان داد، ولی در گونه L. royleanaتفاوت معناداری بین اکوتیپ­ها دیده نشد. همبستگی مثبت و معناداری بین کارایی مصرف آب و شاخص سطح برگ (۴۴/۰)، وزن دانه در بوته (۵۳/۰)، عملکرد دانه (۹۸/۰)، عملکرد بیولوژیک (۶۱/۰) و شاخص برداشت (۹۱/۰) دیده شد.      

آبیاری, اکوتیپ, شاخص سطح برگ, گونه, Lallemantia. royleana, Lallemantia. iberica