علی امینی
مرتضی نجفی مهر

رتینوئیک اسید در الگوهای شکل گیری محور اصلی بدن و همچنین در تشکیل اندامهای حرکتی مهره داران نقشهای کلیدی ایفا می نماید. مصرف بیش از حد رتینوئیک اسید در دوران جنینی سبب ایجاد ناهنجاریهای مادرزادی در ناحیه سر وصورت و اسکلت اندامهای حرکتی می شود. این مطالعه با هدف تعیین ناهنجاریهای حاصل از اثر القائی رتینوئیک اسید در اندامهای حرکتی جنین موش و تاثیر آن بر خون مادر انجام گرفت.     در این مطالعه موشهای نژاد NMRI مورد تجویز یک بار رتینوئیک اسید به مقدار ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روزهای ۹، ۱۰و ۱۱ حاملگی قرار گرفتند. سرانجام در روز هجدهم حاملگی ، موشها سزارین شده و جنین های آنها خارج و از نظر عناصر اسکلتی و بافتی مورد بررسی واقع شدند.     نتایج بیان می نمایند که ۱/۳۷% جنینهای روز نهم در اندام جلویی و ۴/۳۱% در اندام عقبی دچار نقص عضو شده اند. همچنین ۱۰۰% جنینهای مربوط به روزهای دهم و یازدهم در هر دو اندام دچار ناهنجاری شده اند. این نقائص عبارتند از کوتاه شدن یا کج شدن اندامهای حرکتی، فقدان بعضی از استخوانهای دراز و طیف وسیعی از نقائص در انگشتان. سپس خون موشهای مادر  مورد آزمایشات خون شناسی قرار گرفت، مطالعات خون شناسی نشان داد که مقدار هموگلوبین ، هماتوکریت و نیز تعداد گلبولهای سفید و قرمز خون کاهش یافته بود(۰۵/۰p<) .     نتایج بدست آمده نشان می دهد که بعلت حساسیت دوره بارداری باید از مصرف بی رویه این دارو بدون مجوز خصوصا" در سه ماهه نخست حاملگی خودداری شود.

Blood / Extremities-abnormalities / Tretinoin, اندامهای انتهائی - ناهنجاریها / تری تنوئین /خون