شعله حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز، شیراز
مهسا شعله - استادیار، دانشگاه شیراز
سهند لطفی - دانشیار، دانشگاه شیراز
علی سلطانی - استاد، دانشگاه شیراز

در پژوهش پیشرو، عناصر کیفی منظر شهری را، که نوعی ابزار کارآمد برای طراحان و متخصصان شهریست، بنمایه اصلی، برای به کارگیری در مناظر خیابان های شهری قرار داده است؛ با ارائه مبانی نظری در رابطه با عوامل موثر بر حضور عابرپیاده، و بررسی اثر پنج مورد از کیفیت های طراحی شهری شامل محصوریت، تصویرپذیری، مقیاس انسانی، پیچیدگی و شفافیت، بر منظر خیابان و متقابلا بر درک عابرپیاده، ضرورت این پژوهش بیان شده است. با به کارگیری چارچوب مفهومی، مولفه های لازم از طریق بررسی ارتباط این کیفیت ها، بر میزان حضورپذیری عابرپیاده حاصل آمد.روش اندازه گیری برای هر یک از پنج کیفیت، با بررسی موقعیت خیابان ارم و معالی آباد در شهر شیراز به عنوان محدوده مطالعاتی، با استفاده از برگ های امتیازدهی تدوین و با برداشت میدانی و مصاحبه و تصویربرداری از محیط، توسط محقق ثبت شده است. این کیفیت ها از طریق روش کمی-کیفی، و با استفاده از روش کمی تحلیل سلسله مراتبی و روش کیفی تحلیل مضامین، با به کارگیری کدها، انجام شده است. ابتدا با اندازه گیری این کیفیت ها در برنامه ExpertChoicr نتایج حاکی از آن بود که در خیابان معالی آباد کیفیت ها ضعیف تر از خیابان ارم هستند، سپس با تحلیل داده ها در برنامه ATLAS.ti میزان کیفیت محصوریت و مقیاس انسانی نسبت به سایر کیفیت ها در خیابان معالی آباد، کمترین نتیجه را به همراه داشت که در انتها با تدوین راهبرد و اهداف عملیاتی متناظر با تقویت این کیفیت ها سعی در بهبود منظر، و افزایش حضور عابرپیاده در این خیابان شده است.

منظر خیابان،کیفیت طراحی شهری، عابرپیاده، خیابان ارم و معالی آباد شیراز.