معصومه محمدزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی رشدیه تبریز، MA
مینو قره بیگلو - دکتری تخصصی، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز (دانشیار)، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

سالمندی دوره ای حساس از زندگی و توجه به نیازهای آن ضرورتی اجتماعی است. در این دوران، سالمند در معرض تهدیداتی نظیر افزایش ابتلا به بیماری، تنهایی و انزوا و عدم حمایت اجتماعی قرار می گیرد. موضوع توجه به طراحی خانه سالمندان با رویکرد سلامت جسم و روان سالمندان می تواند در افزایش نقش و اهمیت سالمندان و افزایش کیفیت زندگی آنان در جامعه، اثر مثبت داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر سلامت جسم و روان سالمندان در طراحی خانه های سالمندان است که در خلال آن، بستری مناسب بر ای توانمندسازی همه جانبه سالمندان به خصوص سلامت جسمی و روانی با توجه به طراحی مناسب معماری ایجاد شود. در این راستا، چارچوب های مطلوب طراحی فضاهای زیستی سالمندان با رویکرد سلامت جسمی و روانی در قالب سلامت کل نگر، شناسایی شده و اصول و معیارهای مناسبی بر ای طراحی خانه سالمندان تبیین شده است. در راستای دستیابی به مولفه های طراحی از روش داده های کتابخانه ای و میدانی و ابزار مشاهده و مصاحبه با معلولین و مراقبین آنها و بررسی نمونه های موردی داخلی و خارجی استفاده شده است. در این راستا، مولفه هایی شامل دسترسی آسان، ایجاد فرصت اشتغال برای معلولین، شرایط ویژه معلولین، رنگ های مناسب هر بخش، اختصاص فضاهای ویژه و جذابیت فضا بکار برده شده است. به وسیله نتیجه این پژوهش می توان عناصر معماری را در خانه های سالمندان به گونه ای طراحی نمود که بیشترین بازدهی برای سالمندان در جهت سهولت دسترسی و رضایتمندی آنها داشته باشد .

طراحی خانه سالمندان، سلامت جسم و روان، سالمند