حسن غیاثی - Technolgy Development of Institute
مصطفی سلطانلو - Nirou Research Institute

دریچه های هوا و دود اجزای بسیار مهم موتورند که جهت کنترل ورود و خروج گازها در موتورهای احتراق داخلی بکار می روند. این دریچه ها ضمن باز و بسته شدن در معرض دمای بالا، نیروی فنر و فشار بالای درون سیلندر (تا حداکثر MPa۱۵) هستند. عوامل مختلفی از جمله خستگی مکانیکی در دمای بالا، خستگی حرارتی، کاهش خواص مکانیکی آنها همچون سختی و استحکام تسلیم در اثر حرارت، سایش در اثر ضربات وارده، به ویژه در ناحیه نشیمنگاه و در ناحیه راهنمای دریچه، خوردگی، حرارت دیدن بیش از حد و تجمع دوده بر روی دریچه می تواند باعث شکست این قطعه شود. بطور کلی دریچه ها عمدتا در اثر خستگی دچار شکست می شوند. در موتورهای دیزل دمای قسمت داخلی دریچه هوا حدود C°۵۵۰ و دریچه دود حدود C°۹۰۰-۸۰۰ است. لذا این قطعات در معرض بارگذاری حرارتی و خوردگی شیمیایی در دمای بالا قرار دارند. در این تحقیق علل تخریب دریچه دود یک اتوبوس به کمک آزمایشهای آنالیز شیمیایی، بررسی های ماکروسکوپی و میکرسکوپی با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی روبشی و سختی سنجی مورد بررسی واقع شد. نتایج آنالیز شیمیایی و سختی سنجی مطابق با استاندارد مربوطه بود؛ لکن نتایج برسی های ماکروسکوپی و میکروسکوپی نشان دهنده ایجاد نواقص ریزساختاری ناشی از افزایش دما بود. لذا مشخص گردید که علت احتمالی تخریب، کارایی نامناسب موتور و در نتیجه افزایش بیش از حد دما و در نهایت تخریب و شکست دریچه بوده است.

Exhaust Valve, Failure, Failure Analysis, Fatigue, High Temperature, سوپاپ دود, تخریب, آنالیز شکست, خستگی, دمای بالا