طناز وحیدی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
نسیم رفیعی راد - استاد دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد

معماری ایرانی دارای دانش بومی و پیشینه ای طولانی است و در طول تاریخ، همواره به عنوان عالی ترین بخش هنر ایران شناخته شده است. این معماری در دوره های هخامنشیان، پارتها و ساسانیان برتر بوده است و در دوران اسلامی نیز برتری خود را حفظ کرد. معماری اسلامی یکی از ستایش شده ترین سنت های ساختمان سازی دنیا است. این رویکردها و شیوه های ممتاز، که بخاطر رنگ های درخشان، نمونه های غنی و الگوهای متقارنشان بسیار معروف هستند. معماری در ایران اصالتی غیر قابل انکار دارد و این اصالت را مدیون عناصری است که شناسنامه ی این هنر را تشکیل می دهند. عناصر معماری ایرانی قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارند و همواره در دوره های مختلف حضور داشته اند و نه تنها از نظر تنوع، پهنه وسیعی را در برمی گیرند، بلکه نمودی فراتر از مرزهای جغرافیایی ایران کنونی دارند. شهر خرم آباد دارای آب و هوایی مدیترانه ای با میزان بارندگی بسیار به ویژه در فصل های بهار و زمستان است و جاذبه های گردشگری طبیعی و بناهای تاریخی متعددی در سطح شهر خرم آباد وجود دارد که از آن جمله می توان به فلک الافلاک، مناره آجری، پل شاپوری، گرداب سنگی، سنگ نبشته، آرامگاه باباطاهر و دریاچه کیو اشاره کرد به طوری که این شهر برای نخستین بار در ایران از سوی دفتر منطقه ای سازمان ملل به عنوان یک شهر نمونه گردشگری انتخاب شده است. هدف از پژوهش، بررسی اهمیت استفاده از عناصر معماری ایرانی در ساخت بناهای تاریخی شهر خرم آباد است که به روش تحلیلی- توصیفی و گردآورری اطلاعات به صورت کتابخانه ای صورت گرفته است و نشان می دهد طرح های متنوعی از عناصر معماری اسلامی با استفاده از تکنیک آجرکاری در بناهای تاریخی شهر خرم آباد استفاده شده است. لزوم توجه و بازنگری به عناصر معماری ایرانی ظاهرا بیش از هر زمان دیگری نیاز است تا بتوانیم فرهنگ و معماری را از گزند تاخت و تاز فرهنگ بیگانه مصون نگه داریم، ساخت و سازهایی که بدون توجه به تایپولوژی (گونه شناسی) هر منطقه و قومیت و اصالت اقوام ایرانی انجام می گیرد تنها باعث قطع ارتباط مخاطب با محیط بومی و عدم طرح مبانی روانشناختی محیطی می باشد. در نتیجه معماران و سازندگان عزیز کشورمان بایستی به این نکته توجه ویژه داشته باشند که تایپولوژی ( گونه شناسی، سنخ شناسی) هر منطقه و سازگاری اقلیمی را قبل از هرگونه عملیات ساخت در مطالعات طراحی خود قرار دهند.

معماری ایرانی ، عناصر معماری ، معماری اسلامی، بناهای تاریخی ، شهر خرم آباد