شبروز قبادی زاده - کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه کردستان
ناصر یوسفی - دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه کردستان
فرزاد قادری - دانشجوی دکتری روان شناسی، دانشگاه اصفهان

هدف این پژوهش، بررسی نقش طرحواره­های ناسازگار اولیه، سبک­های مقابله­ای و راهبردهای نظم­جویی شناختی هیجان در پیش­بینی گرایش به اعتیاد دانش­آموزان پسر بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه­آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش­آموزان پسر دبیرستانی که در سال ۱۳۹۵- ۱۳۹۶ در مدارس شهر سنندج مشغول به تحصیل بودند، تشکیل دادند. با روش نمونه­گیری خوشه­ای تک مرحله­ای ۲۵۰ نفر انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها، از پرسش­نامه­های آمادگی اعتیاد، طرحواره­های ناسازگار اولیه یانگ، سبک­­های مقابله­ای اندلر و پارکر و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان استفاده شد.تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که طرحوارهای ناسازگار اولیه، سبک­های مقابله با استرس و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان به­طور مشترک ۴۶ درصد از تغییرات گرایش به اعتیاد دانش­آموزان را پیش­بینی می­کند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که خرده مقیاس­های سبک­های مقابله­ای مساله­مدار، هیجان­مدار و اجتنابی، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ملامت خویشتن، پذیرش، فاجعه­سازی و ملامت دیگران و طرحواره­های محرومیت هیجانی، رهاشدگی/بی­ثباتی، انزوای اجتماعی/بیگانگی، نقص/شرم، خویشتن تحول نیافته/گرفتار، ایثار، اطاعت، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه، استحقاق/ بزرگ­منشی و خویشتن­داری ناکافی با گرایش به اعتیاد رابطه مثبت و معنا­داری دارد (۰۵/۰>P).نتایج حاصل، تلویحات مهمی در سیر پیش­بینی، آسیب­شناسی و پیشگیری از اعتیاد دارد. 

طرحوارهای ناسازگار اولیه, سبک های مقابله ای, نظم جویی شناختی هیجان, گرایش به اعتیاد