حمید مسعودی - عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

با عنایت به اجرای کلان پروژه های آب و فاضلاب در کشور و آثار اجتماعی و فرهنگی آن، ضرورت دارد رویکردهای جامعه شناختی در آنها لحاظ شود. ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی، به شناسایی پیامدهای اجتماعی پروژه ها و برنامه ها پرداخته و در انتها به راه کارهای کاهش تبعات اجتماعی اجرای آنها می پردازد. به همین دلیل هدف پژوهش حاضر بررسی مروری مبانی ارزیابی تاثیر اجتماعی چنین پروژه هایی بوده و سپس با ارائه پیشنهاد عملیاتی در صدد است تا چارچوب مشخصی برای این ارزیابی مشخص کند. روش پژوهش مروری تجربی بوده و در آن استاد فرادستی، پیشینه های مرتبط و مدل های ارزیابی تاثیر با تمرکز بر پروژه های آب و فاضلاب بررسی شده و در نهایت به بحث هایی همچون معرفی پروژه ها، دامنه یابی، آثار و پیامدها، راهکارها و نظام نظارت بر اجرای آنها طرح شده است. این نوشتار تلاش کرده است تا راهنمای مناسبی برای پژوهش های این حوزه ارائه نماید و جمع بندی این مرور دستورالعمل کلی پیرامون این موضوع را مشخص می کند.

ارزیابی تاثیر اجتماعی، پیوست فرهنگی، جامعه شناسی آب، ارزیابی پروژه.