آزیتا آل بویه - دانشجوی دکترای شیمی معدنی، دانشکده علوم پایه، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
افشین پوراحمد - دانشیار شیمی معدنی، دانشکده علوم پایه، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران. (مسوول مکاتبات)
حسن کفایتی - دانشیار شیمی آلی، دانشکده علوم پایه، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.

زمینه و هدف: پوسته برنج یک فراورده فرعی کشاورزی است که حدودا %۲۲ وزن برنج را تشکیل می دهد. بنابراین، پوسته برنج به عنوان پسماند کشاورزی به وفور در کشورهای تولیدکننده برنج موجود است. بخش عمده ای از پوسته تولید شده از فرآوری برنج به صورت زباله سوزانده می شود که باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی و بهداشتی بخصوص در کشورهای فقیر و در حال توسعه می شود. بنابراین، یافتن مسیری برای استفاده کامل از پوسته برنج بسیار مهم است. روش بررسی: در این مطالعه، ساخت و شناسایی زئولیت ZSM-۱۲ با استفاده از خاکستر پوسته برنج به عنوان یک منبع سیلیس ارزان، و سنتز، شناسایی نانوذره های منیزیم اکسید در بستر زئولیت به روش واکنش حالت جامد و تبادل یونی گزارش شده است. فعالیت ضد باکتری نانوذره ها به روش تعیین حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد و انتشار از دیسک، در مقایسه با آنتی بیوتیک های استاندارد، علیه باکتری های گرم منفی  اشرشیاکلی و گرم مثبت  استافیلوکوکوس اورئوس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نمونه های سنتز شده با استفاده از پراش اشعه ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف سنجی پراش انرژی پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی عبوری مورد ارزیابی و شناسایی قرار گرفتند. نتایج پراش پرتو ایکس، پیک های پراش هر دو ترکیب در نانوچندسازه MgO/ZSM-۱۲ را نشان داد. بحث و نتیجه گیری: تصویر میکروسکوپ الکترونی عبوری نانوچندسازه اندازه نانوذره های منیزیم اکسید را حدود ۳۵ نانومتر نشان داد. نانوکامپوزیت فعالیت ضد باکتری با حداقل غلظت مهار کنندگی g/mLµ ۹۶ را در مقابل باکتری های اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس نشان داد.

خاکستر پوسته برنج, زئولیت ZSM-۱۲, نانوچندسازه, شیمی سبز, فعالیت ضدمیکروبی