مسعود رضایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اگروتکنولوژی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
احسان اله زیدعلی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
مژگان ویسی - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

 به منظور ارزیابی اثر عصاره گیاهان دگرآسیب تلخه، ماشک و چاودار بر مهار علف های هرز لوبیا سبز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال ۱۳۹۶ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلام آباد غرب انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل علف های هرز تلخه، ماشک  و چاودار، و عصاره  دگرآسیب آنها در سه سطح شامل (غلظت صفر، ۵۰ و  ۱۰۰  درصد عصاره های اندام های هوایی ماشک، تلخه و چاودار) بودند. نتایج نشان داد که برهم کنش گونه علف هرز و غلظت عصاره آللوپاتیک بر میزان عملکرد دانه، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک و وزن خشک علف های هرز مزرعه، تاثیر معنی داری داشت. ولی بر شاخص برداشت و ارزیابی چشمی خسارات گیاهان هرز، معنی دار نبود. با افزایش غلظت عصاره آللوپاتیک، عملکرد دانه در گیاه لوبیا سبز افزایش یافت، به طوری که بیشترین میزان عملکرد دانه (۹۸۱ کیلوگرم در هکتار) در گیاهان تحت تیمار تلخه و غلظت ۱۰۰ درصدی عصاره آللوپاتیک مشاهده شد. کمترین میزان وزن خشک علف های هرز (۱۲/۳۳ گرم در متر مربع) در گیاهان تحت تیمار با چاودار در غلظت ۱۰۰ درصدی عصاره آللوپاتیک مشاهده شد که با تیمار ماشک در همان غلظت، تفاوت معنی داری نداشت. دلیل کاهش میزان وزن خشک گیاهان هرز مزرعه لوبیا در غلظت بالای عصاره آللوپاتیک را می توان به اثرات کنترلی عصاره گیاهان مورد آزمایش نسبت داد. در مجموع افزایش غلظت عصاره های آللوپاتیک بر میزان تراکم و وزن خشک علف های هرز، اثر بازدارندگی و بر وزن صد دانه، طول غلاف، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گیاه لوبیا سبز اثر افزایشی معنی داری داشتند. 

دگر آسیبی, علف هرز, عصاره گیاهی, لوبیا سبز